- Gio beste batin gu , zea Donostik, ui Errendein autobusa hartu 'ta autobusetik birian botzen leihotikan tarra tarra, diximulo errin.

'Ta hurrengo eunin kalin hor azalten da, pazko euna zen miño, botijo saltzaille bat.

"- Buenos botijos, botijos baratos!" ejua 'ta bulla 'ta, botijo denak harrek, ikurriñak kolakin izaten zin, 'ta denak ikurriñak josiyak! botijo 'ta zea guziyak , be saltzeko zittun tresna guziyak!

Guardiazillak hartu 'ta zeara kuartelea, Guardia zibillak hartuta.

'Ta jo... iya ze iya ez dakin ze itten ai den harek, iya ze zertako jarri, ikurriñak, nola billatu 'ttun ta. Birian billatu ttula 'ta asko zila 'ta polittak iruittu ziyola 'ta

joño pos gustatu in ziyola 'ta jarri in ttula. Mekaguen! ikazeko festak armatu genittun!

Bai, bai. Holako holako.
- Karo zuek denak beste alde, Karo hoi debekatuk ikurriñak eta
- Hombre, Jesus Maria 'ta Jose!

- Harrapatzen bazizuten? beri haikin?
- Nik ez dakit ze za, nik ez dakit ze pasako zen miño kartzela seguro behintzat

- 'Ta zea, zuk hoi ongi dakizkizu biriak. Mendi biriak 'ta herri biriak eta...
- Bai, hemenguk bai. Oiyartzunguk bai. Oiyartzunguk bai. Bai, bai, hoik bai, ez da problemikan. Lokepasake hemengo lengo herri bire zarrak asko galdu in dia 'ta oaiñ pistak

ereki dia'ta haik abandonatu dia 'ta orduan lengo bire zarrak zikiñak hartu 'ttu asko. 'Ta ibilli ber 'zu pistatatikan, doble ibilltzen za. Bueno pistak onak dozte, egiya san ibiltzeko onak dia, trankillak dia 'ta hoi bai, biño lengo birexur garbiy haik eta... ezta, galdu dia.

Leno mendiyak garbitzen zin 'ta bistan gelditzen zin biriak, biño oaiñ dena otia 'ta dena zakarrak hartu 'ttu 'ta... Hola.
- Jendia oiñez ibiltzen zen 'ta ordun ez zen zikintzen biria.

- Hoi da, hoi da. Bai leno jendia dena oiñez. Geo gu... Ez zattut san leno, gu gerra onduan, gerra demboran, gerra jakiña, San Markotikan tiruk botzen zittuzten ayuntamentui 'ta gu tartin giñan etxia, goiya dena txikittu zuten 'ta gu bihan giñan 'ta bueno handikan lota zea

joten giñan arratsetan, Xabale bakizu zein den, han bihan, Xabalek bodega badu, han saardoteiya zen 'ta oaiñ 'e kupelak han eongo dia, 'ta hara joten giñan lota. 'Ta geo ya han ezin zela 'ta Beinberrira jon giñan. Beinberrin eondu giñan ez dakit zembat demboan 'ta haikin amistadia in genun

'ta geo zuk esan 'zuna, dena oiñez 'ta ordun Beinberriko mutillak kalea tortzen zin eskola, gue gora, Mitxelenea 'ta gue itxin bazkaltzen zuten. 'Ta eunero handik honea oiñez 'ta geo handik oiñez itxea 'ta gaur bezela ez zen, kotxia hartu 'ta aiba!

Bostehun metro in ber 'ta aiba kotxikin ume guziyak. Boa! Ez, ez, dena...
- Dena oiñez.
- Oiñez. Biriak garbi, dudik gabe garbi biriak. Bai, bai.

- 'Ta kalea're tortzeko 're denak biretik izango zen...
- Bai, bai, dena. Kalin komprak ittea astuakin tortzen zen jendia. Txisterakin. Astuakin 'ta astuak... Arboillak eta bazin Kontsejupe atzin, goiko kali hoi dena arboilla betia zozten,

astuak han lotu 'ta hantxe eoten zin arrantza 'ta builla 'ta pixa 'ta kaka denak eta! Urte askuan hola! Ez da urte asko arte. 'Ta gue itxe azpikaldin 'e bazin arboillak eta han 'e lotzen zittuzten 'ta bueno arrantza 'ta builla. Goizin seitako torri 'ta denak hantxe.

- Astuak.
- Astuak, bai, bai. 'Ta geo, feriyak 'e itten zin 'ta txerriyakin 'ta... Txerriyak denak oiñez Ergoindikan denak. Bai, bai.

- San Juan kalin itten zen, ez?
- San Juan kalin bai. Ze izaten zen astero?
- Astelentan. Astelentan bai. Astelentan izaten zen hor feriya. 'Ta...

- 'Ta geo zuk san 'zuna igandetan baserritarrak aprobetxatuko zun...

- Bai, 'ta ni hamar urtetako ekarri zin nei 're attak itxea ya beai launtzeko 'ta...
- Handik?

- Handikan bai. Nik han hiru urte in nittun, eskolan han ibilli nitzan 'ta bueno ne lengusun baserriya zen 'ta hantxe, beti baserritarra. Beti gaiña akortzen naz ni han, jakiña lengusu guziyak joten zin eskola 'ta han ni (...). Ni kampokua 'ta itxekuk eskola 'ta ni, berriz beti (...) auzo guziyako (...) ibiltzen nitzan beti.

Ordun dena hala zen. Dena (...) oaiñ iriyak zittuzten, biño haikin 'ta... Geo, behintzat, itxea torri hemen hamar urteko hasi nitzan attakin 'ta jubilatu arte. Jubilatu arte, bai. Nik borroka pranko iñak 'ttut ne lantei bat nahi, 'o ez nahi hor... Barbero ez zit gustatzen nei.

- Ez, e?
- Gaztetan ez. Obligatua aittu nitzan. 'Ta attak ez zin utzitzen muitzen iñoa 'ta azkenin ya, azkenin ya lotu zin 'ta eziñ ezer iñ 'ta bertan. 'Ta atta hil zenin, berroeita...

Ez hiruroeita hamalau urtekin hil zen atta 'ta nik berrogeita hiru urte nittun ordun. Ez, berroei urte. 'Ta berroeita hirutan ezkondu. 'Ta bitartin ez nun izandu ezkontzeik izandu 're! Eske eske... Ez nun... Iraazten nun guziya etxian itxian entreatzen nun, sosik ez ziten ematen iñondikan 'e! La ospa, eske...

- Ez, e?
- Ezta ezta sentimoikan 'e! Dena itxeako, iraazten nun guziya dena itxeako.
- 'Ta bazenakan ya zea, andregaiya bazenakan ya?

- Bai, andreaiya izandu nun nik hoeita zortzi urtetan, biño ez nun seitzek izandu! Eske ez nun segidikan, ez nun bizitzeko...
- Ez zenakan?

- Ez nakan bizitzeko moduikan.
- 'Ta nahiz 'ta andregaiya 'ro euki, hala 're etxea diru guziya entreatu ber?

- Bai, bai, bai, bai, bai, bai. 'Ta nik muittu in nahi nun! Papelera... Esketu nun lana papeleran, Errenteiyan 'ta eman 'e bai lana, biño joe, ezta pentsatu 're!
- Attak?

- Attak, ezta pentsatu 're! Ni joten banitzan lanea béak alde iñ ingo 'men zun hemendik eta.... Klaro, arront lotu ziten 'ta nik itxian. 'Ta hoeita zortzi urteko nittunin bai, neska, biño neska gaizuak 'e makiña near in zun harrek eta nik 'e bai jakiña! Pena genun 'ta! Eta hola.

Biño, nik ez nun engaiñatu nahi! Nik saten niyon: "Nik ezin dut hola seittu!" 'Ta attak saten zun: "Bai, hemen bada, hemen famili bat hazi da leno 're itxi hontan 'ta bazute hemen tokiya!" Jakiña arreba 'ta denak neskame 'ta hor ibiltzen zin denak kampoa. Itxian tokiya?

Bai zea, itxian tokiyik ez zen! Biño attak ikusten zun ni jon ezkio, pues bea ezingo zula bakarrik eta nik... Nei lotu zin arront eta... Biño geo azken aldea gustoa.
- Gustoa?

- Geo ya jendia izautu, jendia eskutan hartu, jendia ya... Geo gustoa. Ba, jendikin oso gustoa, urtien, azken urtiak oso ongi pasa 'ttut egiya sateko.
- Bai, e?

- Bai, bai. Ez, ni Oiyartzungo jendikin ongi. Ongi ongi, bai bai. 'Ta jubilatuta 're seittu dut urte askuan 'ta pena man zin, pena man zin... Dena ber da, ez? Biño ez zen dirua, baizik pena man zin deskonetatzia jendikin, herriko jende guziyakin.

- Ya, karo.
- Eskutan ibillitako jende guziya deskonetatzen za 'ta zabaltzen zattu 'ta, ya relaziyo guztiyak mozten 'ttuzu... Hoixe izandu zen netzako...

- Bai, hoi gorrena.
- Gorrena bai. Hoiy izandu zen gorrena.
- Karo eunero hor zea jendikin...

- Jendia hartu emana 'ta jon 'ta bateko kontuk 'ta hemengo kontua 'ta...

- Aber nola gerra pasa zenuten?
- Gerran pentsa ni zea geldittu nitzan Teruelen
- A ordun ai ziñan zu soldauska itten?
- E?

- Soldauxka itten ai ziñan? o' eaman in zizuten?
- Ez hau eaman , zu boluntayo fan ez?
- Gu do dozean , gu Te Teruelen e e beno hemen Bizkayan denian ibilli giñan gu denin
- Hasieratatik Joxe Luix!

- Hasieratik esan!
- Bizkaian, eon pixkat Bizkaitik hasi giñan
- Bai miño
- Gu bizkaira jon giñen. Gu Oiartzundikan bost giñen alkarrekin giñanak.

Bat Guru Gurutzekuk bi Altzikua bat bestia Koxkotene eta Arruti. Lizarrako Maitxo izautzen al zunun?

- Ez honek etzun
- Lizarrako Maitxo? Oan hil berri samarra da, beno lengo urtin hila

Haren gizona Arruti, eta bestia zeakua Sasti berrikua bost alkarrekin oiartzuarrak giñanak

Eta ni eritu nitzan zean, Teruelen hemen Bizkaian 'ta denin pasa giñan 'ta geo Bartzelonan Bartzelonan e' eondu giñan oan zea puskat eondu giñan gerran, 'ta geo bukatu zen zean, geo berriz eritu 'ta berriz atze berriz jaman ziguten 'ta

Geo, zean Ziuda Real, Ziuda Realen giñala gu bukatu zen 'ta geo handik Madrilea 'ta jon giñan 'ta geo Madritikan itxea itxea torritzen utzi ziguen. Torri itxea bukatuta.

- 'Ta zu ze in ziñan miñez jarri o' erittu 'ro in zizuten?
- Erittu, erittu belaunetikan ni, bai

- Ordun frentin ibilli ziñan zu? Frentin ibilli ziñan?
- Frentin bai, frentin bai. Frentin nintzela erittu ziun bai.

Bai goizeko labak kontra atake galantian haik tiroteuak eta (...) Kopatuak eondu giñan iya bi eun pasin (...)

Han pilla erra erittu zen Jesus! (...) Han gio herri batea kamilleruk eta eaman ziguten eta dena erittuz eta dena betia (...) Oan nola kusten dia zea kanpoko zea haitan? Iraken 'ta nola kusten dia oain? hola holaxe zea holaxe ibiltzen giñan.

Oan kusita gotzen zit gu 're hola ibilli giñun ba! (...)
- Bai.
-Bai. 'Ta gio hemendikan meikuk 'ta zeatu zin ni han gailtzela zeatu ziguten peidikua men jarri ziten presentatzeko ni mutilado gerra saten zien

Karta biali ziaten hemendikan 'ta komandantiai presentatu niyon 'ta, ordun gerra bukatu zen orduko eta (...) 'ta gio itxea torri nitzan.

'Ta Donostia presentatu nitzan 'ta ordun sartu nitzan zeara , zea Real Konpañia Asturianan seittun puestua man ziaten.

-Nola kambitzen den dena e?
-Bai, egiya e.
-'Ta zuek gotuko zazte hemen itxi hok denak ez zinin, ez? Hanako geo kampoko jendia torri zenin 'ta gotuko zazte.

-A, Etxebesteneku hok.
-Hemengo zea hok? Etxebesteneko, bai.
-Bai, itxi hok, hau zen Irundarrene
-Irunddarreneko terrenua zen hoi.

-Irundarreneko terrenua zen. 'Ta geo hor zea itxi hoik in zittuzten. 'Ta torri zen jendia oso jakiñak euskaldunak e. Dena kampotik torri zen!
-Biño jendin, horko jendin erdiyik ez dugu guk izautzen! Lendabiziko zarrak torri zin, zar batzuk. Gaiñekun ...

-Bai, gutxi zarrak! 'Ta torri zian 'da geo hemen hasi zian 'ta gue garaiyan ez zen interina 'ta hemen lanik izaten. Etxebeste kontratistak in zun hoi. 'Ta ordun zea, esto, hasi zen. Klaro interina harrek biar

'Ta torritako kastillano bat, hemen Etxebesteneko bat (...) 'o zer da Blanki hoi, hala uste 'ut. Eta hoi. 'Ta geo in zittuzten zea hor beko itxi hoik denak Etxebestek in zittun hok in 'ta geo.

'Ta geo hor kampoko jendia 'ta klaro, hor posible zun jendia torri zen itxi hoita. Hemengo Aldapa Beku hoita. 'Ta ordun interina hasi zian. 'Ta bazian hemen sukalde batian hiru famili.

-Bai.
-Hemen guk ez giñun aguantatuko igual. Hiru famili! Klaro, itxia hartua 'ta bakizu. Geo itxia patu zutenian, bialdu zittuzten eta berak eta oaiñ lanea, hirutik bi lanea faten dia.

-Oain itxia saltzeko asko do hemen Altzibarren.
-Oaiñ Altzibarren asko do.
-Hamar bat eondo 'ia.
-Hamar aiña bai?
-Bai igual, igual.

-Eta haik torri zinak euskara ikasi ez. Zuek kastillanoz ikasi ber?
-Euskaraz ikasi, umiak bai euskaraz ikasi. Biño beak ezta pentsatu 're! Bua!

-'Ta zuek non ikasi zenuten kastillanoz?
-E?
-Zuek kastillanoz non ikasi zenuten? 'O nolatan?

-Kastillanoz, gu Aranon eskolan ibillitzen giñanian maistra zar bat genun. 'Ta harrek zun nieto, illoba bat, be semiana. 'Ta harrei erdaraz itten 'ta gui euskaaz. Guk erdaaz ikasi nahi 'ta gui euskaaz.

'Ta guk nola ikasiko genun ba? Ezin giñun ikasi erdaaz. 'Ta geo erdaaz, hemen holaxe zetu 'ta hasi 'ta zea. Uaiñ 'e ongi ez! Zea, hola, kontinuamente gauzak enteintzeko 'ta zea.
-Uaiñ 'e fallo haundiyak itten ttugu.

-Biño defenditzeko aiña bai! Defenditzeko aiña bai.

-Ordun dantza gutxi iñak zazte zuek biyek?
-Alkarrekin batez. Beno, ezkon. Ez, ordun ez giñun soiñoikan ez. Noizpaitte in giñun.

-E?
-Noizpaitte. A! Mari Pilarren bodakun, 'o ez dakit ba Mertxenian, Joxe Mainian. Zea dantza in giñula.

-Odun in zenuten?
-Beno baltsian hara 'ta hona, ez baitzekin bate honek. 'Ta haimbeste senide 'ta iñorre ibiltzen zenik ez.
-Hara! Ez dia ordun dantzazalik!

-Ez, gue seniritan ez.
-Larrazalkuk ez zian ibiltzen.
-Ez zin ibiltzen.

-Hok 'e paraji hartan bizitzen zian 'da.
-Seniritan iñorrez.
-Eta han ingurun zea, Aizaiñen billera izaten zen?

-Bai. Aizaiñen bai.
-'Ta joten ziñazten zuek?
-Gu billera joten bagiñen 'e dantzan ez giñen izango.
-Gu ez, ni ez.

-Bai, izaten zen gue gazte dembuan Aizaiñen zea.
-'Ta faten al ziñaten billera?
-Joxe Miel difuntun 'ta aittak jotzen zun filarmonika 'o zea jotzen zun.

-Zeiñen aittak? Zeiñen aittak?
-E?
-Zeiñen aittak?
-Joxe Mielen aittak.

-A! Joxe Miel.
-Difuntua. Hua aitzen zen
-Eta han gehiyo ingurun?
-Bai jendia Sauerrekatik eta denetik joten zen, jendia joten zen Aizeaiñea, jendia juntatzen zen.

-'Ta zuek iñorrez Larrazaltik?
-Ni dantzan. Bai, batzuk dantzan ibiltzen zien Ailuxetako 'ta zeak 'ta hoik dantzan ibiltzen zien.
-Ailuxeitakuk dantzarik zian, jolin!

Mantxo 'ta Asuntzion 'ta. Bai... Le gustaba. 'Ta gui 're bai. Ni akordatzen naz Santiyutan, Oiyartzunen, o Aranoko fiestetan nere aita dantzatu zela bederatzi seme-alabakin.

-A bitu!
-'Ta harren anaiya zen, ne atautsiy hoi 'ta hura 're bai. Biño nola aizu! 'Ta hurrengo oktubrian hortako.

- (...) batea 'ta bestik bestea!
- Bai. 'Ta gerran hoi gotzen za!
- E?

- Gerran hoi gotzen za! Kamposantu 'ro deitzen yoten hortako tiruk!
- Bai.
- Gaiñekun soldauk eta eondu zin Altzatxikin 'ta eondu zin?

- Soldauak hemen, goiko mendiy hontan.
- A! Zean Beinzarren? Ez
- Ez. Hau zea...

- Nola da mendiy hoi?
- Ozentziyo mendiya saten 'yogu honei. Aurreko frenteku hoiy.
- A, karo, aldi hontakua.

- Bistaku hoi.
- Oaiñ ierri 'yot nongua den, bai.
- Hoi. 'Ta hemen bestiak Arraskularren. Gurutzia nola do?

Hemen reketik eondu zin 'ta hor beste... Nola saten 'yote? Hor zea soldao normalak eondu zin. 'Ta ni muti kozkorra jaitan igual ibiltzen nitzan hoin tartin 'ta.
- Republikanuk 'o zin hor?

- Ez.
- Soldao normalak.
- Soldao normalak, zeak, Francon aldekuk 'o...

- A!
- Hoitakuk. Hemen eondu zin. Hemen bazin soldauak... Hemen ibiltzen zian 'ta ordun oillua ikaarri zen hemen. Baserri bakotxin eoten zen etxetik kampo igual oillotokiya.

Mendiyan barrena oilluak eta gue amangana soldao batzuk tortzen zin oillukin. Oillukin. 'Ta gaba oilluak jarri erreta, tripotxak eta tripak eta denak sartu barrenian, rellenatuta 'ta soldao batzuk gizajuak zea, tortzen zin 'ta benga oilluak man 'ta oilluak man!

Soldauk ze ingo zuten ba! Jartzen ziyen 'ta handik eun batzuta berriz 'e igual tortzen zin. 'Ta eun batin ez dakit bi oillo 'ro jartzen ai zela gue ama oandik ongi erre gabiak eta zea 'ta soldaduak hor torri dia korrika!

Martxa hemendikan eaman in ber zittuztela beste nomattea 'ta... "Oandikan prepatu..." Igual dela, beri hala benikan sartu zakuan 'ta nola eaman zittuztela akortzen naz. Bai, ordun hemen, gerra demboa ibilli zen... Gue attaiy han goitik tirua tirata teillatuan ertza jo ziyoten.

Eskailletan kampun ez zenun eseita eoteikan ordun, e hemen! Eskaillera zittun horrea, itxi honek leno garaiy haitan 'ta eskaillera haundi batzuk, entrada haundi batekin 'ta hor euzkiya hartzen da! Tirua! Bala teillatura jo 'ta teilla puska haundi bat bota ziyoten. 'Ta barrena denak!

- Ostra! Abixua!
- Abixua. 'Ta hola gerra demboran... Geo gerra dembora hartan gaiña, gu oandikan han bizi giñan 'ta gerra demboran handikan alde in 'ta honea torri giñan atta 'ta ama.

Ni Altztxikin nola 'ta beste anaiya hemen 'ta atta 'ta ama San Markon barrena guegana honea. Gu zea, gerra hasi zula 'ta... Geo hoiyek gabian joten zian hor mendira 'o mina zolua bada hor, mina zolo asko do hemen.

- Non hoiy?
- Mina zoluak. Minan zoluak.

- Txaparreko ataian nola eoten zin emakumiak exeita.
- Ya.

- Jesus! Umiak jostatzen 'ta amak eta illunarreko prexkuran ataian exeita, hizketan. Oaiñ ez da iñor ikusten.
- Oañ ez da iñor ikusten.

- Hoi da.
- Ez, hoi ez.
- Saten dugu umiak, biño gaiñekuak 'e.

- Klaro, oaiñ telebisiyun 'ta.
- Hoi ba, telebisiyua.
- Urrutiko kontuk badakizkiu 'ta ondokuk igual ez.

- Bazterrrekuk ez. Bai, oain pasatzen dena: denak kanpoa jon ber izaten dute biajatzea 're, benga! Hainbeste anuntziyo itten ttuzte 'ta geo denak... 'Ta geo zer da 'ta, bertakuk, asko 'ta asko ikusi 're in gabik, ailletu 're in gabik.

- Bai, bai. Ondoko mendiyak izautu gabe 'ta.
- Mendiyak eta nahiz herriyak eta nahiz... Bertakuk... Hala da! Urrutira!
- Kanpoa jon berra hoi 'ta...

- 'Ta gerra kontuk 'e gotuko zazte zuek?
- Bai, bai.
- Ya koxkortuk izango ziñazten zuek gerran?

- Nik hamaika urte nittun 'ta... Gu... Hortikan botzen zittu... Zea...
- San Markostik.

- San Markostikan kaiñonazuk botzen zittuzten. 'Ta itxi honta ez zen sartu, biño Txaparrea bai. 'Ta uste 'ut Mendibillea 're, uste 'ut baiyetz. 'Ta Gariñon ez dakit. Hemen ez. Ez.
- 'Ta han zeiñ zin ba? San Markosen zeiñ zin?

- San Markosen izango zin gorriyak.
- Gorriyak. Gorriyak izaten zin ta.
- (...) hor zea eondu zin...

- Naparrak honeiño ailletuak.
- Naparrak.
- 'Ta hemendikan aurrea ezin zuten 'ta. Nolapatte.

- Eta geo guk alde iñ in genun hemendikan. Baserri batea han, pariente batzun itxea.
- Larrazabala.
- Larrazabalea bai.

- A, Larrazabalekuk familikuk zazte?
- Larrazabalea 'o Errota?

- Ez, lendabizi Larrazabalea. Bai. Eun batzuk han pasa genittun. Attan ama hilta, han haziya 'men zen 'ta asike guk (Zuberoko/Zubiaurreko) Maitxo 'ta parientik 'tugu, lenguso ttikiyak. Gurasuk zin lengusuk. Hain atta 'ta hain... Hango ama 'ro. Biñon geo ba... Gerra dembun hara jon giñan,

eun batzuk pasa genittun 'ta geo Karrika, molinerun itxea. Bittor (Errota) nola da? Bittor izautuko 'zu, zea Kajadeaorroskua. Han eondu giñan izeba...
- Arraskun?

- Beno, Errotan, Arrasku Errotan.
- Errotan hoi da.

- Hoi da. Han eondu giñan dembo mordoska batin, bai. Attan arreba zen han. Eta geo hemen. Jo, akortzen naz, Milagros 'ta gaur ez da torri, lastima askotan tortzen da hora 're, biño Errentiyan bizitzen da launa 'ta . Alargundua hura 're 'ta... Askotan tortzen da 'ta...

Jostatzen gu hemen 'ta "ai, abioya, abioya" 'ta korrika salto 'ta hor bazen zea bat, zolo... Beno zea bat, lurrai kendutakua 'ro, bea... Itturri bat zen 'ta geo bazterrin zea. Hoi gauza, e? Iruitzen han sartu ezkio han defensa!

- Biño...
- Bai. Gaiñekun guk... Bai, dembo mordoska pasa genun hemen... Pasako genun... Aztu itten dia 'ta!

- Biño soldauk 'o ez zin hemen eondu, baserri askotan soldauk eondu zin.
- Guk ez, gue itxian ez.
- Bai, bazin baserritan.

- Ez.
- Kuartela bezela hartu 'ta...
- Bai.

- Ez, ez, ez, ez. Hemen ez.
- Berriz ez dedilla etorri e halakoik eta!
- Bai, hoi azkena da. Gerra.

- Bai.
- Itxi hura 're goiko zea, Saarbisti 're erre zen gerra dembun 'ta...
- Gerra ikusi ez dunak, ez daki zer den hoi.

- Ez, ez, ez dugu berrik. Jesus!
- Saarbisti nola erre zen?
- Gerra dembun, ez dakit su... Nola su hartu zun.

- Su mango ziyoten!
- 'O bombakin 'o su man ziyoten, ez naz akortzen.
- (...) hala iñ ziyoten baserri haundi batei, ya ikusi zutenian Naparrak joten zizkiyotela, ezin zutela gehiyo, beák alde itteko itxe haundi batei su eman.

- Hoi ez dakit bombakin erria zen 'o bestela, ez dakit nola. Uste 'ut hura erria zela.
- Harrei su man ziyoten 'ta erre in zuten.
- Biño Saarbisti oaiñ bada, ze iñ zuten berrittu 'ro hola? Saarbisti bada oaiñ, ez?

-'Ta lan gorrena ze izaten zen zuentzako?
-Atxurran aitzia 'ta arbi jorran 'ta. Erremolatxa jorratzen 'ta.

-Geo belarretan 'ta euzkitan ai ber izaten zen gañea.
-Belarretan. Belarrak jitu in ber izaten zin 'ta.
-Jorran ya goiz illunabarretan aitzen giñan gu e!
-Bai, bai.
-Gu jorran goiz illunabarretan aitzen giñen.

Biño belarretan 'ta euzkitan ai ber izaten zen 'ta.
-Klaro hura jitu 'ta.
-Joder geo euriya hasten zunin 'ta korri in ber 'ta.

-Oain laun gehiyo 're bai juntatzen? Beti auzolanin 'ta laun gehiyo, ez juntatzen ziñazten?
-Itxekuak bai. Beti gehiyo launtzen zen bata bestiai. Oain ya ez da.

-Oanguk ez dute, oango zeak gaztiak laneko, baserriko lanin goik ba al dute iñork? Gutxik.
-Guk igual gogua.
-Erki ustu dia behitzat nik ez dakit gogua baduten.
-Ez du ematen 'ta bazerriyak!

-Hoi da!
-Lembatian 'e ez zun ematen biño hantxen ben mixeiyan itxian denantzako.
-Bueno jateko izaten genun.

Guk gerra dembun 'e nahikua talua izaten genun 'ta babarruna 're bai. Eta hoik izan ezkeo esnia 'ta. Ogiyik ez genun izaten.
-Oaiñ hoi ezayozu! Hoi ezayozu oaingo umiri jateko.

-Oain talua poz asko jaten dute zean.
-Puzkerra itten dula 'ta. (...) Jan nahi ezik.
-Bai, hoi bai. Guk 'e bai.

-Gosia pasa ez, biño beti gauza bera jaten.
-Bera jaten 'ta...
-Aza 're jaten zen. Azillarrak eta bueno goseik ez. Goseik ez.
-

-Goseik ez.
-Guk ez.
-Kaleko jendik eta igual gehiyo, ez?

-Nahiko talua izaten genun biño... Bai! Ombre! Kalekuk ze jaten zuten ordun. Buf! Geo sagarrak 'ta 're izaten genun 'ta.

-Geo txerriya hiltzen zen itxian.
-Txerriya 're hiltzen zen 'ta. Sagardua 're itten genun 'ta.
-Tolaria zenuten?

-Ez, ez, ez.
-Ez.
-Hor Mendibillen zen ordun. Gu gaztiak giñanin.
-Honeako, itxeako, honeako hor itte al zenuten?

-Bai, Mendibillen.
-Ez naz gotzen. Guk Txikierdira 'ta.
-Ez, geoztikan Txikierdin 'ta Baliyonin.
-Baliyonin 're bai.

-Hola. Ez biño gu gaztiak giñanin Mendibillen itten genun.
-Inguru hau 're erki kambitua izango da?

-Hau?
-Bai, bai.
-Bai. Aber hoi baserri izugarri ederra zen. Aber ze terrenu hoik denak zittun e!

-Oain itxiak din dena hoi Mendibil al zen?
-Denak hala zin! 'Ta Axeiyaneko zea hortan.
-Kamposantuaiño.

-Bai.
-Kamposantun 'e.
-'Ta Iturriotz aldian Bidegorriraiño.
-Kamposantun 'e nagusi beranak zin. Bai, biño haik ibiltzen zittuzten beste batzuk, beste baserritar batzuk.

-Bai, hala zin bai, biño hauek azko 'ta azko e!
-Bai... Uf ikaragarri