béak

Kategoria gramatikala: 
Izenordaina
Batuan: 
Berak, hark
Esanahia: 
Berak edo hark.
Gazteleraz: 
Él/ella
Jakingarriak: 

Azentuak bereizten du hirugarren pertsona singularra edo plurala den. Kasu honetan singularra da.

IkusiAipamenaHiztuna
Aipamena ikusi'ta ez zakitela nongua zen, 'ta batzuk san ziyotela Altziberkua izango zela, Altzibertik eamana zela, 'ta "ordun Santosen etxetik izango 'uk"oka. Hara seittun hura jon 'ta seittun izautu, behiyak 'e bai 'ta, béak 'e bai behiya izautu 'ta, Egimendia Aranburu, Korneli
Aipamena ikusi- Geo Juanitoi 'ta béak ahaleiñ in zittun 'ta kusi zun ba: " ba hoik ettit errenditzen hemen nik nahi 'uten bezela!" 'ta in zittun txistulaita batzuk Errentira jon zin 'ta bestik Donostira, 'ta partittu zin 'ta hoik 'e bestekin ikasi zuten hoik 'e. Hoik 'e...Egimendia Aranburu, Korneli
Aipamena ikusiHaren borondatia izan dallela!" Saten zun béak beti. Saten geniyon: "hoi Don Benardo, eskerrak!" eta "Oi, ze eskatu ber 'zute ba! Miña dunak sendatu in ber du!"
- Karo, harrek huaxe izaki obligaziyua!
Zubialde Olaskoaga, Kaxilda
Aipamena ikusi- Itxea jonta 're berriz 'e leziyuk.
- Zeiñei?
- Karrikako maixtrak béak.
Zabalegi Lazkanotegi, Joxepa
Aipamena ikusi- Ez, soltera zen. Ez, ez, zeai, karrikako, oi Errotako mutikuri.
- A! A...!
- Beakin eskolan zebillen, itxea jon 'ta berriz 'e. Bai, geo oso listuk ate zin, e!
Zabalegi Lazkanotegi, Joxepa
Aipamena ikusiMutil zarrak bakizu, gauz onik ez da izaten!
- Eta geo ordun, Santosek eakutsi ziyon e... Juanitoi 'ta béak eakutsi ziyon? 'O kampun ikasi zuten?
Egimendia Aranburu, Korneli
Aipamena ikusi- Hanka moztu! 'Ta geo osaba han ibiltzen zena béakin 'ta: "hi! Hanka moztu ziotek zeai, Anatorioi 'ta..."
Arbelaitz Sarasola, Rufino
Aipamena ikusierrezo denak eta dotriña dena buruz, béak buruz zekiyen. Ez zekiyen...
- Euskeraz zekin?
- Euskaraz. Eta... Ez zakiyen béak letzen 'ta eskribitzen, biñon dotriña dena buruz zakan, zakin
Enbil Urdanpilleta, Maria Jesus
Aipamena ikusiMaitteren 'ta ama... Anaiya zun mutill xar bat eta hora ibiltzen zen, Kaxinto izena zun, kamioiyakin, kamioika ttiki batekin esneketan. Mendiko esne guziyak horrea tortzen zin, kartzen zittuzten baserritar guziyak eta gero gauza nola zakan béak denda hor, todo... Sagardia Olano, Maitxo
Aipamena ikusiLo! Eta béak san 'men zin: "sentitzen dit, biño zuek esnatzeko ordena dit". Eta llevarles y matarles. (...) Y según oí al de Aranguren lo que es... Nik uste 'ut de peñas de Endarlaza 'o goitik bera botia izango zen hoa. Y luego el padre volvió. Han 'e izango zen zea erra, e!Berrondo Iartzabal, Luixa
Aipamena ikusibiño dakitten hua, kompaziyo batea practicar multiplicaciones, divisiones, o escrituras o... Ez gurasuai gerra mango 'yotenak! Zertik azkeneko geok jarri ber izaten genun béak ezin zittulako iñ. 'Ta nik hoi saten nun, "hok ze eskatze 'ute?" Nik ez asko dakitelako,Berrondo Iartzabal, Luixa
Aipamena ikusi- Hoi da, béak dula indar hoi.
- Béak du, béak du indar hoi.
- Yo no sé. No donde he estau, menos en casa, me han querido todos.
Berrondo Iartzabal, Luixa
Aipamena ikusiHua gotu... Kuadrua 'ta... Eta zea geldittu zen, un poco kin kin. Biño geo hasi zenin zeara, eskola, béak nahi zun garaiyan sartzen zen. Bazittun senidik, biño a su bola! Eta harrapatzen bazittun kardaberak 'o (...) igual eta beri hoik hola hartu 'taBerrondo Iartzabal, Luixa
Aipamena ikusine suegrak kontestatu 'men ziyon: "Ze nahi 'zu zurian jartzia 'o zer?". Efektibamente: bankuk kiebra jo eta sosik gabe gellittu zin. Eta geo ordun, béak eosi zuten tokiyan jarri zuten taberna 'ta zezena izaten zen ordun, oaiñ artifizialetik denak, eta han hasi zin bizitzen.Pikabea Artola, Arroxa
Aipamena ikusi- Ama 'ta gotzen zin, karlista garaikuk eta?
- Esan itten zun, ez béak ez, ez zin metittuk izango hoik, ez dut uste, keba... Nei 're ez zit gustatu izandu sekula, e! Gue denbutan 're bazin e, Nazionalistak eta PNV 'ta, gorriyak eta...
Zabalegi Lazkanotegi, Joxepa
Aipamena ikusi- 'Ta ze in zizkan béak erropak?
- Amak dena. illoba zun 'ta. Béak hartu ber zun hazitzeko geo. Ordun hala itten baizen! Norbatt besotakua baldin bazen 'ta gurasuak hil 'o hola hil, joten zian padrinuan itxea.
Bikandi Aristizabal, Maitxo
Aipamena ikusi- E... Ez naz akortzen. 'Ta izan ber zun gaiña hura gerran hasi zianian, kampotik, zeatik Alemanitik ez dakit ze, karri 'men zittuzten... Kañoiyak eta nola izaten dia morteruak 'o kanoi ttikiyak 'o ez dakit zer. Eta disparatzen aittu 'men zian asko. Gui san zigun béakin zenak, e!Bikandi Aristizabal, Maitxo
Aipamena ikusiJeisten ai giñala 're zakua hura bea 're béakin tapatua, eta berotasun harrek gurittu itten ziyon bultua 'o koxkor haik. Bai. Eta oso zea, atsegiña da.Enbil Urdanpilleta, Maria Jesus
Aipamena ikusi Eta geo ondorin, bitu, horrek béak 'e akordazi nau. Geo ondorin hasi zin kamioyakin joten San Juan itturrira, e... San Fermin asteko... Astetan joten zen eta geo bueltakun Lesakan geldittu. Oiyartzunek Lesakakin, eta Naparru béakin 'e harreman haundiya, e... Zun gue garaiyin.Enbil Urdanpilleta, Maria Jesus
Aipamena ikusiEaten zuten, bixigarriya. Leno ohittura haundiya zen zea anixa ibiltzeko, e! Ni akortzen naz gure ama béak con seis años que tenía gure amak katarro pixka bat zela 'ta esniai bota 'ta anixa... Manías serían porque... Ez dakit ezer ingo zun.Sagardia Olano, Maitxo
Aipamena ikusibiño gauza prepatua bai, hairi bueltan emateko. Bai. Gu haiken beharrin izaten giñan, biñon guk genun gauz hora béak asko estimatzen zuten. Eta harreman haundiya, jende gutxiyo 're bizi giñan 'ta jende gutxiyo bizi nola giñan, alkar denak izautzen genun 'ta geo alkarEnbil Urdanpilleta, Maria Jesus
Aipamena ikusiEta geo, gerezi garaiyan 'e bai, gerezi garaiyan guk billu genezan, bildutzia posible genuna biltzen genun, geo muturretan 'ta hola gelditzen zen gereziyaiy, dena béak pasatzen zuten, baimenakin, e? Permisukin. Haik torri 'ta eskatuko zuten permisua eta zea, frutu hura 'reEnbil Urdanpilleta, Maria Jesus
Aipamena ikusi'ta abisatuk eoten giñan, béak abisua mana 'ta hitz iñak eoten giñan. 'Ta geo haik torko zin eta deittuko zuten eta lembiziko galdera ingo zuten: "Oan dela hombeste demboran ziñazten person berak al zaudete?" 'Ta "bai". "Holoko 'ta holoko?". 'Ta "bai". "Norbait torri da zerbaitEnbil Urdanpilleta, Maria Jesus
Aipamena ikusiGeo karko zizuten béak, zea... Bean opariya, ez zizuten galdetuko, beai iruitzen ziyotena karko zizuten eta hola zen, 'ta gauz batetik igual zenittun hiru 'ta ber berrena falta, biño bueno! Biño hola zen. Eta bai, eunetan hantxe. Eunetan. Eta hura hala jartzeko in ber zunun garbittu, Enbil Urdanpilleta, Maria Jesus
Aipamena ikusibi ahizpa zin. Anaiya apaiza Imanol. Ez nau apellidua akortzen. Hoik 'e bai, hoik 'e jostundi ona eukitzen zuten. Eta geo apaiz horren arrebak biño lenotikan Lino taberna bea zutenak béak, Amerikanak saten geniyonak. Geo Ameriketara jon zin haik.Enbil Urdanpilleta, Maria Jesus
Aipamena ikusi"Jarriy hai atzin, nik martxa 'it aurrea." "sei zak, sei zak!" Harrek seittun harrapatu du bos minutu manta, harrapatu denak eta...
- Béak eskapo in geo!
Arbelaitz Sarasola, Rufino
Aipamena ikusi- Béak eskapo in. Nei esan zin: "segi zak!" Eta bai, aiba dio! Aurreko eunetik pikotxa 'ta palin txiki arraiyo iña! Erra entrenamentua itten genun guk! Joe!
- Entrenatu 'ta lanea!
Arbelaitz Sarasola, Rufino
Aipamena ikusi- Mutillaiy ez. Zertako? 'Ta emakumiri 're... Txorakeiy bat. Ze, ze, zemat... Eliza béak zemat txorakeiy aldi hortatikan egin dittu! On berrez ben ustez, baiño jendiantzako... ¡Ni fu ni fa!Sagardia Olano, Maitxo
Aipamena ikusi'Ta geo horrekin lotua baita 're do... Bai zila partera bezela, bazila emakumik bular tiratzen ibiltzen zinak. Ordun haurra izan ondorin esne golpikin 'ta bularra lertu 'ro, punta lertu 'ro, artesittu itten baldin bazin, eoten zin emakumik bularra hura kentzeko handikan, béak Enbil Urdanpilleta, Maria Jesus
Aipamena ikusiHor miña dakazu" 'Ta "Bai, sumatzen dut goizetan hola azkuria bezela 'ta". 'Ta meikuna jon zen. Eta san ziyon illia mozteko. Iturriozkua zen. Jon nitzan, alaba torri zen 'ta san zin: "Aizu, amai hola 'ta hola san 'yo meikuak, biño béak ez du moztu nahi..."Aduriz Lopetegi, Mañoli
Aipamena ikusi- Tortzen zin itxian joten ez zinak, attona guria 're larogeita hamalau urtekin hil zen, attan osaba genun guk itxian. Atta... Béak familiyik ez, osabak eta, 'ta zuten gue atta hartua. Behintzat.Lekuona Artsuaga, Enrike
Aipamena ikusi- Horrek san al zizun? Ura bota 'ta... ez zen hura ez?
- A...! Eske... Harrek, harrek problema bat, eta harrek itten zun eosi biño, béak eosten zun biño merkio saltzen zun. Kontun atetzen zun. Eta zerbatte aitzea man 'ta bialtzen nun aber
Berrondo Iartzabal, Luixa
Aipamena ikusiba pentsatzen ote zun ba gehixio eta keba! Béak eakutsi nei. San niyon: "ez al za konturatzen, nola salduko 'zu ba zuk eosten zun, biño merkion? Zertik impuestuk patu ber 'ttuzu, bizi ber 'zu..." Eta "ugarittuta!" Ugarittu, ¿ya entiendes lo que es eso? Bendecida Berrondo Iartzabal, Luixa
Aipamena ikusieta nik bukatu nunin, hau esperun eoki! La tuntuna de mí, en lugar de ir a viajar por ahí, le dije: " ya te voy a criar yo" eta nik haziyak, launduk, behintzat. Lotako béak hartzen zittun, biño gaiñekun ez zun kuidaduik haurranik euki izandu honek. Bi haurrak nik zeatu dizkat. Berrondo Iartzabal, Luixa
Aipamena ikusi- Bai.
- Lau guztita. Bertan.
- Uarte béak zer 'ttu bi bizitza?
Iza Artola, Joakin
Aipamena ikusi- (...)
- Pilla bat! Nik Zamoan pilla bat! Sango 'u nahi baldin bau béak! Sango 'u! 'Ta egiya san nahi baldin badu, hau nekin hasi zen demboan, nekin hasi zen demboan, bazkaldu 'ta nik
Iñarra Lizaratzu, Manuel
Aipamena ikusiBueno billera bukatu bitarte. Utzi nazu nei! 'Ta nombatt hoa ez zun nahi izaten amak! Bestikin batin etxea jotia nahi izaten zun. Biño ni ez, ni ez. 'Ta nei yaketa béak itten zin... Esan dut, eta ne hitza ez zala ofendittu, biño yaketa béak itten zin nei batetik arropak komponduazi,Iñarra Lizaratzu, Manuel
Aipamena ikusi- Seittun. Bai baizekiyen bestela ez ziala harrapatuko!
- Denak nastu zittun béak eta! Béak baten batekin geatu ber.
- Bai. 'Ta zuk 'e bai!
Iñarra Lizaratzu, Manuel
Aipamena ikusi- Ezkontzeko? Ez dakit, aspertu giñen demboan sango genun ezkondu in ber genula 'ro... Hoixe ez zattut esango, ez dakit béak eskatu bazin 'o ez bazin 'o... Hoi ez dakat goun. Bestina bai, biño honena ez dakat goguan egiya san. Bost urte in genittun!Iñarra Lizaratzu, Manuel
Aipamena ikusi- Zakun neurriya zeakua. Zea bat, tunela, hortxe do gaiña goiko (...), tUnela bat. Hua da neurriya. 'Ta harrek itten 'ttu hirurogeita bat, bi hortxe! Bat, bi, hiru.... Zea neurriya. Béak hartzen zuna, hua bete 'ta dena neurtu itten zen dembo 'atin, e!Isasa Iartzabal, Jexux
Aipamena ikusi- Attak, ezta pentsatu 're! Ni joten banitzan lanea béak alde iñ ingo 'men zun hemendik eta.... Klaro, arront lotu ziten 'ta nik itxian. 'Ta hoeita zortzi urteko nittunin bai, neska, biño neska gaizuak 'e makiña near in zun harrek eta nik 'e bai jakiña! Pena genun 'ta! Eta hola.Harreguy Agirrezabala, Xabier
Aipamena ikusi- Dena, bai. Zea guziya markatzen zun, ez?
- Bai, bai, bai, bai. Kale inguru guziya béak markatzen zun elizak. Bai.
- 'Ta zu ibilli ziñan orden batin 'o?
Harreguy Agirrezabala, Xabier
Aipamena ikusiarraiyo negoziyua gezki jon, zorrak in eta lasai jokatu eta berrehun milloiyeko zorrak 'o bankukin iñ 'ttuzte eta orduan ez dakit espropiaziyua 'ro ze torri ziyon eta gaiña béak patzeko ez zula 'ta kartzela!Harreguy Agirrezabala, Xabier
Aipamena ikusi-Béak bezelakuk?
-Béak bezelakuk bai. Bo, bakarren batek manak 'o. 'Ta jartzen giñen soldaun atzin. 'Ta jakiña soldauk altoguk, gu umik arront.
Lardi Landa, Joxe Luix
Aipamena ikusiGeo arratsetan hola bombardeua zenin 'ta denak, argi guziyak itzaliazi itten ziguten. Eun batin han geunden zean, salan, txakurra itxekua béakin karriya zun, eta "beno... Ez gaittun ba beti nearrez eongo, e!" "Zakurra jarri ber ñeu dantzan." Iragorri Iriarte, Frantxiska
Aipamena ikusiNi sublebatu! Ez dakit, ez dakit nola ez ziten nei ordun jo! " Hik lotsik ez duk!" san niyon. "Familikuk bezela izaki eta ze apellido dun ne anaiyak galdezka ai yaz?" Hasten naz béakin enfrentatu, joko nun, e! Arrontin alteratuta! Ate zen Joxe Leon 'ta san zin:Iragorri Iriarte, Frantxiska
Aipamena ikusiMutikua biali Txierdira sateko... Aterik baizin lenoztikan billatzea menditan 'ta zeak, jendik, oi... Tropak 'o... Zeak. 'Ta mutikua biali Txikierdira satea hain itxian zola gizona! 'Ta béak nondik bialiko zun! Hoi iñ ber da, e! Iragorri Iriarte, Frantxiska
Aipamena ikusi'ta harren bizkarra primeran geldittu zen atzea. Biño hartu zun golpe bat! Paretan harriya gaiñea jon zitzaiyon, e! Béak betti eroi zenin, harriya gaiñea!
- A...!
Zubialde Olaskoaga, Kaxilda
Aipamena ikusi"Aleiya, zuk esan 'zu!"
- Eta geo béak, béak hoi san! Parregarri!"
- Geo béak hoi san! 'Ta guk saten geniyon: "Oaiñ ze san nahi duk horrekin?
Zubialde Olaskoaga, Kaxilda
Aipamena ikusiLeno béak, heorrek esan 'ta, ze san nahi duk? Ze nahi duk, paetan gaintik salto in?"
- Ordun konturatuko zen, 'ta!
- Eta holaxe aitzen giñan!
Zubialde Olaskoaga, Kaxilda
Aipamena ikusigaiñeko gauzakin´e berdin. Taluk in ber baldin bazittun, iriñetik hasi ber zun. Ordun zen, jana jartzia 're oso lan luzia zen ordun, eta urik ez baldin bazen 'ta béak jon ber baldin bazun... Ez zattut ezer esaten!. Eta... Hori ama 'ro amona. Geo... Ba... E... senirik(takuk) Ba... Enbil Urdanpilleta, Maria Jesus
Aipamena ikusi-Zuk bazu gaiñea guardizilakin abentura pasia, ez?
-Bai.
-Beak zui harrapatu berrin, zuk harrapatu zenittun béak!
Lardi Landa, Joxe Luix
Aipamena ikusiZeakua, fabrikakua 'ta gu almazenin aitzen giñan 'ta hiru laun, hiru geldittu gu 'ta. " ¡Joe, esos tienen cojones, e! No han echau dinero!" "¿Dinero?" Béak asko patu ba lenotik!
- 'Ta gaiña mixeiy hua irabazi, ikusi zembat ganantzi zittuzten 'ta miña man ber du, e!
Arbelaitz Sarasola, Rufino
Aipamena ikusi- 'Ta akortzen naz, e, geo gue attak béak saardua entreatzen zun. Garlian, garlia jakingo 'u horrek zer den! Gurdiyan hartu, eta jabii. 'Ta Altziberra eun batin jon giñan, ni lautzea beti, attakin 'ta. Handik ate giñanin, Altzibarrin,Zabalegi Lazkanotegi, Joxepa
Aipamena ikusi Zentralian 'ta...
- Harta gutxinin ez karri 'ta eaman itteko.
- Bai, bestela ba al dakizu eman 'ta karri 'ta... Ze karga burniziyak béak 'e! Joe, 'ta borra 'ta!
Zabaleta Labandibar, Joxe
Aipamena ikusi- 'Ta zeiñek itten zittun metak?
- Attak béak jenealin. Emateko beti ni. Ni astotako serbittua naz!
- Asto politta zun ordun!
Zabalegi Lazkanotegi, Joxepa
Aipamena ikusiGeo ordun auzuak izaten giñan familikuk bezela, elkarrei launtzen. Si te visto no me acuerdo. Hoi gauza, e! Kambiyua! Zeak in du, bizimoduk in du hoi.
- Bai, berra béak!
Zabalegi Lazkanotegi, Joxepa
Aipamena ikusiNi harrittua! Nola izan zitteken. Jarri zun martxan eta hantxe, ura nik nola botzen nun soiñua, billiarrua kantari, nik beai ze saten niyon, béak ze galdetzen zin, jesus...! Sorginkeiya iruittu zin nei! Bai. Enbil Urdanpilleta, Maria Jesus
Aipamena ikusiHara jon 'ta han utzi kokuk barrenian, 'ta geo zea hoi jantzi 'ta apaizai launtzea joten giñan. 'Ta hua, gu, geo hara joten giñaneako, monja bat bagenun arron maja 'ta harrek torri 'ta denak biltze 'izkigun 'ta béak eaman. Bai, 'ta béak parra itten zigun, beti gui. Zabaleta Labandibar, Joxe
Aipamena ikusi'Ta Donostitik ogiya earra kartzen zun harrek. Béak hauntzian...
- Garaiy hartan?
Zabaleta Labandibar, Joxe
Aipamena ikusi- Garaiy haiytan. Béak hauntzian kajakin ibiltzen zen, zea zakotia kajan ibiltzen zun, eltzia 'ta kazula batin 'ta beti kajakin ibiltzen zen, kaja ttiki 'at.Zabaleta Labandibar, Joxe
Aipamena ikusi- Eta erramintak eta denak béak izango zittun.
- Bai, erraminta béak. Béak ibiltzen zuten, bai. Guk zakotia. 'Ta zato bat ardo 'ro hola, ardua ibiltzen genun garaiy haitan.
Zabaleta Labandibar, Joxe