- Ni prankotan mintzatu nion handikan 'e. Ni ixillik eoteko ez ona. Mezi zutelako itten nitzan maixtra... Maixu txar bat bazen. 'Ta umik aldrebes 'o baldin bazabiltzan, kasoik itten ez ziyon kakazo zikiñ bat. Kastillanua zen.

Gu han eondu giñan dembuan. 'Ta batin neska hartu 'ta neska mutillak jon haunzko erreka 'ta botilla bete ur ahotik sartzen hor hasi 'uk. "Itto in ber al duk? 'O ze?" Eju ingo niyon.

Ikaarrizko ejuak atetzen nittun! Da! Neska alleka batea 'ta mutilla bestea! Fuera! Nik behintzat, beexi itten nittin! Oaiñ 'e eju itten 'ute elizatik 'ta askotan. Uker daillenai beitu in ber dela 'ta! Nik banun hoi, e! Kostumbri hoi.

- Biño ordun kaso itten ziztuten, biño oaiñ ez lizuteke ingo!
- E?
- Uaiñ ez lizuteke ingo!
- Igual ez ziten ingo.

- U! Purrustan bat in 'ta! Hoi 're kambitu da erki!
-Ba!
-Izan 'e, zuk zuriak ez, biño illobak haziyak 'ttuzu, zuk, ez?

- Illobak nik hogeita hamar illoba 're baazkit nik. Itxekuk hamar bazin, Txaundon bertan. Behintzat, aldrebes kusi ezkio nei... Hairi hoa, txar hoa galazten beti gustatu zit nei. Ez da okerra ittia.

- Ez, ez. Eakutsi in ber da, ez?
- Bai, behiñ biño gehiyotan in izandu dut. Beste batin pilla bat lurrin amilka. 'Ta azpiyan dona nola eote, izango da? E?

Eju iñ, ordun 'e eju in nun. Haunzko maldatik 're denetik beira jarri zizkiken. Ai...! 'Ta zea, iya itto, itto in ber zuten azpikua 'ro! 'Ta maixuk beira beira 'ta kasoik ez.

'Ta Galtzatako Maitxon alaba izango zen mintzatu zena. Zea: "Amai sango ziot, e!" Behintzat harrek hitza hoi ate zun. 'Ta maixua ez dakit geruo mintzatu bazen 'o ez bazen, bat 'e ez! Holakoik san neonek! Maixu denak maixu ber du!

- Biño maixua, zein saten 'zu? Ergoingo eskolatan, 'o Aierdin zena?
- Aierdin.
- Aier... Zuk oandikan Aierdi izautu zenun eskola?
- Bai.

- A!
- Gu geok hor ibilli giñan. Bai, jesus! Hua sua maten ziten nei halakutan! Gue Xegundo bea 're zako batin bat sartzen hasi ezkio, hark kazk! Itten 'men zun, e! Guriak!

Hoi panadeiyan aittu zen Xegundo, guria. Geo soldao jon zenin, han 'e, han 'e aldrebesak agertu itten ba 'ta! Hor hasi 'men dia irin zakua hustu 'ta irin zakua bakizu zer den, zikiña da, 'ta hauts hua dena abea 'ro!

Eta hoi muitzen 'zan ber zun guri hoi. Jeniyua beretsua izango genun 'ta muitzen zena. 'Ta hala zakotik itto ingo 'men zuten bestela 'ta, muittu in ber norbaittekin. Ba hoi, bo!

Bestela jo 'ta akatuko zittula 'ta larri izan ber zittun. Indarra 're bai horrek. Zepotia beti izandu du gue Xegundok. Non eondu zen hora soldao?

- Hua zea aittu zen, e... Konzejal! Iondu zen.
- Bai, zortzi urte in zittun.
- Zortzi urte in zittun?

- Ni pasia naz, amakiña zea bai! Gizona torri arte, igual mendira jon... Harrek mendiko zea 're baibaizekiyen, dena! Igual bea bialtzen zuten. Lanetik etorritzen zeneko, abisua!

Ailletua! 'Ta jon in ber geo. Geo berriz, arratseko hamabiyak 'ta gizonik itxea agei ez! Herritikan. Hua al zen ba! Ni hantxe, suai juaz, zea, aurrea su erra nik eukitzen nun, 'ta neonek apaiya man nahi izaten berriz, nik.

Bi, bi bakarrik izaki! 'Ta apaiya 're neonek man nahi aurreko aldea. Hoa 're banun.
-Hain berandu 'ta tortzen zen, e?
-Arront berandu tortzen zen.
-Jesus Maria! Lan asko!

-Ze aitzen zen... Ze... Izaten izango zuten! Izango zen ondoria 're.
-Karo, 'ta harrek 'e laundu nahiko zun 'ta!
-Hantxe... Han berko zuten denak durik gabe.

-'Ta béak... E... Zea, ongi eamaten al zun konzejal? Karo, ze hor askokin... E... Asko haserratu 'ta ingo zizkaten?
-Auskalo nola ibiltzen izango zin, biño, nahikua eamaten izango zun noski!

-Zailla izango zen, e batzukin! Denakin ongi eaman nahi 'ta.
-Denakin ongi eamaten. Alkatia Arkale eondu zen demboan eondu zen hura.

-Bai.
-Guk estreinatua da Mamut 'e. Gu senar-emaztik hantxe giñan afai.... Zea afai-merienda 'ro. Gehiyo bazin biño... Empu inta ate giñan handik.

-'Ta oan dembo batin afaiya ematen zuten, bazin ordun jendik joten zinak afaltzea igandetan. 'Ta oan bezelako jateik eta ez zen izaten. Enteintzen al zu?

'Ta zea, gisadua haragiyakin iña 'o oilluakin iña 'o, gisadua. 'O tomatia 'ta haragi egosiya. 'O tripakiya. 'O (...). Eun batin, zentraleko Juanito, bizi da!

Biarreko Patziku hilla da! Hau uste 'ut hilla da, Biarreko Patziku. Bai, bestia ez dakit zein. Matteoneko bazter hortan zer da. Ualdetxoko Matteoneko bazter hortan, Ibarre! Ibarre!

Ibarreko Antselmo 'ta hoik kuadrilla bat, hoik asko, hoik ia iandero izaten zin , pilla batetan izaten zin 'ta. Eun batin Juanito zentralekuri gotu zea jan ber zutela, angula jan ber zutela.

Angula jan ber zutela. Bazen angula! Bai, bai, gaur biño merkio izango zen 'ta! Biarreko Patziku horrek: "Angula? Angulik jango beintzat!"

"Ze jan ber duk ba?"
"Nik ettit nahi angula, zuek jan angula jan ber bazute. Nik nahiyo ttit bi zardin zar!"
"Jesus mote! Alde in zak hortik! Lotsarri zikiña! Ze san ber 'ttek? Guk angula 'ta hik zardinzarrak!"

"Angula noixnahi jaten da gue itxian!"
-Karo.

-Lota 're han asko, han asko.
-Kartzela 're bai, Etxenausin?
-Preso 're euki al zittuzten?

-Bai! Oiyartzunen geo han zea Etxenausin. Etxenausin gaba pasa eta hurrengo eunin Altzibarko plazan hill iñ zittuzten.

Iyerokua zen uste 'ut bat. Hala al zen? Iyerokua zela uste 'ut.
-Izan leike.
-Bai, bai. Gaba han pasa Etxenausin eta hurrengo goizin hartu 'ta Altzibarko plazan hill.

- Nik saten dut: Nik posible banuke 'o aldexio banuke eunero jongo nitzake Altzibarko mezeta.
- Igandero telebistan aitzen du.
- Zelaiburuko Joakiñen... Zelaiburuko Martxeli eta Joakin... Joakin?

Eunero joten da Altzibarko mezeta. Eunero! Andria ez da joten miño gizona? Eunero joten da. Andria ez, andria ez miño hua bialtzen du. Eunero joten da hua mezeta. Ni bai pozik! Eunero jongo nitzake Altzibarrea. Jesus, jesus! 'Ta meza jartzea 're norbaittei...

- Leno 're gaztia ziñala seitako mezeta joten ziñan eunero...
- Bai, jesus. Iandero!
- Iandero?

- Iandero. 'Ta zea... Azkeneko... 'Ta beti gustatzen nau hola izaunantzako 'ta senidintzako... Oaiñ 'e hortxe dakat pronto jarriya hiruntzako. Zea... Lehengusua, Inaxin gizona Xebaxtian eta be semia Anjel Mari bi eta Pepita bestia hoik hiruak segidan hilak dia

eta hairi eman dirua han jartzeko 'ta jartzeko 'ta ez dute aittu nahi haik: "Bai zea apaiza zea" ez dakit zertik bakit zertik eta (...). Azkena jarri nittun nik hointzako (...). Palaziyoko Karmenentzat 're jarri nun 'ta bestia ez dakit zein zen, ezauna behiñ piñ.

Posible ez nik dirua ematia 'ta neonek jarri han mezak 'ta. Portuberriko Joxepa 'o Xixili 'ta hoik hartzen zittuzten diruak eta hiru meza san niyonin, hiru meza nittun jarri berrak eta: "Anttoni, asko balio dute e". Leno bostehun peztan izaten zin mezak, enteintzen,

bai, 'ta oaiñ milla pezta patu ber ttuzu. Bai 'ta, san niyon... "Anttoni asko patu ber ttuzu e. Millana pezta baliyo dute" san zin, "Ba, igual da. Ez ttut eunero jartzen 'ta", "Bai, bai, jarriko ttugu, jarriko ttugu" (...)

Azkeneku hoikentzako jarriya dut dirua eta e'naz moldatzen jotia. Bai. Ez da nahi izatia bakarra aski! Bai, ze uste zu zea... Hara joteko. 'Ta oaiñ gaiñea sei t'erditako illuna da 'ta zazpitan da meza ez?

- Sei t'erditan 'o ez dakit ze... Sei t'erditan.
- Belauna a... Beti eroitzeko beldurrak, klak 'ta klak. Oain 'de hara hemen bat... Bi... 'Ta hemen tobillo 'ro zea hoi; hemendik honeaiñokua. Zurmillua beti aurrea itten naulako,

beti eroitzeko beldurrak. Guk eroi eta miña hartzen badugu azkenekua! Miño nik ez dakat penik iñoa ez joteko, hiltzeko 're nik ez dut hiltzeko penik. Ezta pentsatu 're... Mundu honetatik ikusteko, errak ikusiyak ni! (...) ¡A la mierda por ahí! Zertako? Pakia.

'Ta gaiñea saten dut erretzia nahiyo nukela, 'ta Ferminak eta askok saten naute: "Nazka maten nau aitzia 're erretzia" sate 'ute. Behin erre ezkio sekulako garbitasuna. Eta bai eta hil, hiltzen ganian...

- Rarua da Anttoni, zu zan klasikakin...