- Behintzat garaia hartan guetzako ez zen izaten ez oillaxko erreik eta ez ezerre. Zardin-zarrak gotti 'ta... Zardin zar bat, gu lanin aitzen giñan baserriyan, 'ta zardin-zar bat bi puska inta ogi muttur batin gaiñian, bi puska inta 'ta hola bizitzen giñan. 'Ta bueno, len 'e san dut kaltzetin

txuiyakin ni petrala izaki 'ta jatekukiñ 'e jolines ba. Esnia maten hartzailleari lau marmita ez dakit zenbat litro izango zittun miño esnia bastante izaten zen gue etxian... Xanixtebanak zin 'ta nei torri zitzaian tentaziyua: "Gaurretikan a ze bazkai goxua in ber duten itxia hontan jarri nik!" beitu e, miño bai erki damutu 're.

- Idea errak izaten zenittun.
- Bai nik ideak bai, nik ideak atetzen zizkin, egiya sango dut gaiñea, miño ez kaltetako, familiyaiy ongi itteko bezela atetzen zitzaian miño garai hartan ez zen...

Hoi familiyantzako txarra zen. 'Ta ama jon zen esniakin, ama jon zen janztea gotti hobeto sateko, jaitxiyak zin denak, marmitatan jarriya zeon esnia 'ta ama jon zen gotti. 'Ta etorri zitzaian tentaziyo bat etorri zitzaian: "Ostras, lau marmita hotatik..." Txantxilla badakizu zer den, litro t'erdiko txantxilla 'ro zea litroku hoik?

- Bai.
- Bueno. Torri zitzaian tentaziyua: "Gaur ahatika in ber dit. Xanixtebana erra pasatu ber yeu. Lau marmitetatikan lau txantxillaka ateko ttut 'ta botako yot geo lau txantxillaka ura hoita.

Nastuko 'ut pixka bat 'ta ez du izautuko amak hoi 'ta ezta esne-hartzaillik 'e". Ezta esne-hartzaillik e! Ezta pentsatu 're gaiñea! Hombre! Neria hua bota nun, behintzat, 'ta jarri nun tapatuta len zeon bezela 'ta esnia gorde nun ama kalea jon arte, 'ta kalea jon zen 'ta ne artin:

"Ba, arrozkonletxe in ber dit. Oillaxko erria baziok gaur..." Amak esan zin hoi: "Oillaxko erria in tzazu, oillaxkua akatu", "Nik ez dut akatuko ama. Zuk akatu 'ta nik ingo dut. Nei oillaxkuk akatzia e' nau gustatzen. 'Ta ollua akatzia 're ez". Harrek akatu zun oillaxkua 'ta:

"Beno, nik oillaxkua erreta jarriko dut", miño bittarti hortan tentaziyua torri zaitzaian. Oillaxkua erreta jarri nun eguardiyan 'ta jan zen oillasku hua 'ta Xanixteban euna 'ta denak gustora, 'ta postrik ez zen, ez zen izaten, txokolatia 'ro gazta 'ro... hola. 'Ta amak san zun:

"Bueno atera donetikan, txokolatia 'ro, gazta 'ro... atera donetikan". Nik inoxentemente: "Ez, gaur postre goxua jan ber dugu ama", así mismo, denak, atta 'ta denak han: "Zer zu ba postre goxua gaur? Ez za iñoa atera 'ta, zuk ze postre dakazu ba?" 'ta "Bueno, nik postre goxua ateko dut gaur.

Xanisteban euna da 'ta ikusiko zu ze ongi pasako dugun". Hor ate ttut hiru fuenteka arrozkonletxe maiyan gaiñea! Ate battut atea ttut! Amak esan zin: "Hoi? Arrozkonletxe hau nondik atea da? Nondik egin duzu? Jakin leike?", ne artin: "Adios, zepo erra harrapatu 'it oaintxe! Ai ama! Ze pasatu ber 'te du?",

san niyon: "Ama, egiya sango zattut: lau marmitai atea yot litro bana, bota yot ura, esne-hartzaillik ez dute izautuko, zuk ez duzu izautu... 'ta Xanixteban euna da ama, familiyan arrozkonletxe pixkat eziñ al dugu ba jan?". Hasten zitt atta! "Hori ezin da iñ, pekatu bat egin duzu esnia hartzailliai ura matia"

ez dakit zer, bakit zer, atta e, hasi zen e. San niyon: "Miño atta ez da pekatua. Familiyak arrozkonletxe pixkat ezin al du ba Xanixtebanetan jan? Urtian behin da atta!" saten niyon "Hori pekatu egin duzu.

Ezin duzu egin amari esan gabetanik ezin da iñ" ez dakit zer, hasten naz nearrez... Ohira near 'ta near. Ni ohira near 'ta near, bestiak bian arrozkonletxe jaten 'ta ni goitikan... Ama attai erritan, san ziyon: "Zergatik in yozu hoinbeste errita horrei?

Horrek familiyan oneako in du hoi, 'ta zuk zergatik hoinbeste errita man yozu horrei? Hoi zeiñek ekarri ber du oaiñ betti?" 'ta attak san ziyon "Ni jongo naiz", "Zu ez jon. Ni jongo naiz. Zu ez jon". Ama jon zen miño nei ez ekarri.

- Nik zegan nayo izaten nun aitzia hua biltzen baño. Ebakitzen.
- Bai zuk bai miño, nik ez, nik ez.
- Segak indarra ber izaten dulako 'ta nik ez nakalako indarrikan

- Karo, karo.
- Hombre, karo ez konpatu gizasemetik emakumia ez konpatu, zea aitzeko. Pues holaxe pasatu dugu guen bizimodua. Holaxe holaxen dena saten zattut.

- Gio itxian lanian e' bai, leno san dugu, torri zortzi ordu pasa 'ta torri 'ta beatu 'ta. Itxian akaso lan gutxiyo erki. "Zea auzoku horrek bai 'en daka lana 'ta zuazte hara." Gaintikan.

- Gio beste ixtori bat politta sago zattut, ixtori bat.
- Hoi gañea.
-Haik patzen zuten miño gutzako etzen alletzen.

- 'Ta iratze lekuk 'ta non zenittuzten?
- Iratze lekuk eta? Uxaskuko onduan. Oan san tzazu Uxasku non den!
- Lixtorretako ondun. Listorreta bakizu non don
- Pos hantxen.

- 'Ta nik Urdao jon al za beiñe zea baserri zea mendira? Urdaoko mendira?
- Bai
- Ba inguru hartan. 'Ta gue hortikan hara jon in ber da.

- Bai
- Netzako izaten zen txarrena. mendiyan ler iña tortzen za etxea, 'ta geo hainbesteñoko gurdika iatzia, jartzen zen anaiya metan gñian, 'ta hua ezin boteikan hara, etxounkristo zaude 'ta hua dena ezin boteikan.

'Ta gio hua bukatzen zenun 'ta, segi ikulloa! 'ta ikulluko lanak in! Jo, yasta bien! zutik ezin eon 'ta nik oan aziendak antolatzen hasi ber al dut.

Bateko txokorra bota, besteko azpiyak atea, besteko eztakit ze in, Una pasada. Una pasada.

- Bai, euneoko lana 'ta gio iatzetan 'ta belartan 'ta doble.
- Bai.
-Karo

- Marma, marmazarreko txabola ba al dakizu noun don? Urdara goazela? Oandik han 'men do lengo urtin izandu zien hok. ba handik ekartzen genun iatzia. Haren ondotik, tokitan do!

- Bai. 'Ta haik eyakin 'ta kartzen zin?
-Beyakin
-Ba, bai. Haraño jonta beyakin.' Ta beyan etzeniyon kasoik in berrik.

Goizian atea lau 'terditak aldian eo 'ta illunar arratsaldian bo hiruak eo hiru 'terdiyak, biajia itteko. 'Ta jorra bat iatze. Besteik ezer ez! Sei zak hurrengo eunin berriz.

- Netzako denetan txarrena zen sega hartu 'ta mazka ittea jotia. Hua bai deal txarra! Hua bai deal trixtia emakumintzako.

Ler kaka iña zaude 'ta hartu sega 'ta mazka ebakitzea. Bua! Erdiya moztu 'ta beste erdiya tomakanela! Hantxe , hurrengoko 're haziko yaz erki!

- 'Ta ze san tzu, zea e azienda gobernatzen ai zilik zerbatte hitza san tzu enula nik behiñe aittua?
- Azienda gobernatzen ai zela, zepillua pasa!
- A, zepillua pasa
- Zepillua pasa, bai, zepillua pasten geniyon aziendai.

- Pallakatu 'ro ze san tzu?
- Pallakatu, geo pallakatu! Garbittuta jartzen zenun denboan pallakatu 'ta gio hitzein, beyakin hitzein 'ta holako kontuk!

- Pallakatu zerrei saten yozu?
- Pallakatu, pos, bea, bea goxatu beya! Kentzenkatzun denboan zepillukin kentzenkatzun denboan hauts guziyak eta zea guziyak kentzian,

pos, pallakatu itten zu beya 'ta, arpei hartzen zu, muturra 'ro arpeiya 'ro, adarretatik eta pallakatzen zu pixkat, beak ondotik itten zattu: mau... berriz itteko! Itten zattu beak!

'Ta hoi da gozada bat! Deittu itten zattu beak, juteko berriro beana, geo.
- Karo, karo. Animaliyak eskertu itten!
- Animaliyak eskertu itten du!
- Lan politta
- Eskertu itten zatttu animaliyak, hoi da.

- Izaten zen aparato bat, hortzakin, zeraten hortza bezela. 'Ta lenbizi itten zen hua pasa, 'ta geo zepillua gaintikan.

- 'Ta harrekin ze itten zen?
- Harrek itten zun hango barrengo hauts hura dena arrotzen zun zea horrek arrospa horrek, 'ta geo gaintikan zepilluakin.

- Igual igual da! txakur bat hartzen zu, 'ta txakur bat garbitzen zu 'ta pallakaten zu 'ta bakizu beak ze zeak ittenzkizun, txakurrak, ze zeak. Berdin berdin da aziendakin e'. Igual igual

- Oañ aziendik ez du iñork e' garbitzen e! Azpiyik e' ez! Garai batin iratzeik ekarri gabe geatzen baldin baziñan pekatua! Oañ iñorkez du kartzen , oan ez du iñork kartzen!

- Karo barrenin eoten zin len 'ta zikindu 're geyo!
-Zikindu geyo itten zin, bai.
- Zikindu

- Baserriyan 'ta aiko ziñan lanin!
- Ai berko!
- Honek baserriyan biño gehiyo in du aotz lana. Aotz lana.

- Arozteiyan zortzi ordu pasa lan 'ta lan, arratzaldian ordu bitan torri, bazkaldu 'o zeatu 'ta beno, segun ze zea zen. 'O belarretan 'o artajorran 'o, beno, milla gauza! 'Ta illunaarrin (...) batian itxea. Batzuk behiyak jetxi 'ta bestiak azpiyan atea 'ta bestiak ze iñ 'ta honek esan duna, arrosaiyu errezatu 'ta "Aitzen al 'zute?" 'Ta "Bai". Segi.

- Biño guk (...).
- 'Ta hango lanak iñak dinian, afai legia hartu 'ta ohiyea. Hurrengu eunian berriz bostak eta laurdenetan jeiki 'ta seitako lanea korrika.

- 'Ta zuk xinistatuko al 'zu, esnia nahikua izaki ez sukaldin 'ta ai zea behiya jeisten ai zea 'ta joten da beste, kompaziyo batea ni ai naz behiya jeixten 'ta joten da nere ondoko, ni biño gaztioko anaiya 'ro zea 'ta hua 're zerbatt hartuko pozik eta zuk hola errapeko titiya hartu 'ta zrzrzr esnia ahoko zuloa! Ahoko zuloa! 'Ta geo sukaldea esnia gutxi joten.

- Karo.
- Biño bittartin guk eana esnia. Biño, bate eosi...
- (...)

- Bat 'e eosi 'ta ezer 'e in gabe, e! Tititikan, iufi! ¡Qué bueno!
- Ordun zon gosiakin gaiña, (...)!
- Karo. Txokorraiy gutxixio eman 'ta guk pixka 't aprobetxatu.

- Baserriyan bizi danak ez daka iñoa joteik! Aziendak etxian dakazkinak ez daka iñoa joteik. Alper alperrik ai zea.
- Lotua.

- Bai.
- Alper alperrik ai zea. Zuk eguardiko lanak itten 'ttuzu, bazkaiya maten 'yozu, geo kampoa joten zea baratza 'o zea zerbatte hangua ittea 'ta illunaarrin tortzen zea, berriz hara jon bihar 'zu!

- Nik gustora itten nun.
- Ohiyea jon 'ta hurrungo goizian jaikitzen zeanin, berriz hara jun bihar 'zu!
- Bai, lotua.

- Berriz hara jun bihar 'zu.
- Netzako baserriyan zen gauzik onena zen aziendak gobernatzia.
- Bai, e?

- Netzako bai. 'Ta oan bertan 'e nik kriston imbiriya dakat... Lengo iandin 'o noiz esan nun, txokorrak ikusita "Ai, zein bizi in leiken bi txokor hoitxekintxe!" Egiya.
- Gustatu itten azienda?

- Nei bai, azienda bai. Nei bai.
- Tokitan do.
- Pilla bat. Tokitan do, bai.

- Prailetarra? Bai.
- Prailetarra, bai.
- Frailena bai, Frailenak. Han zen billera, han itten zen.

- Harren itxian.
- Han ittten zen, e? A, ez nun aittua!
- Harren itxian. Harren itxian billera itten zen 'ta pasatzen genun una gozada! Biño bakizu ze...

- 'Ta zeiñek jotzen zun soiñua 'ro han?
- Txikierdikin... Bi zea, anai tortzen zin Txikierdira jotzea 'ta tarteka hara joten zian haik.
- A!

- Hara asko zea joten zen, zuk hura akaso izautuko zenun, Bertzalleskua. Restaurantia do oan.
- Baita 're.
- Bertzallesen restaurantia bakizu non den?

- Bai.
- Hango nauziya joten zen askotan. Hua soinu-jotzaillia zen.

- Bai, bai. 'Ta han kriston juerga izaten genun, 'ta klaro hara jon 'ta dantzan ibiltzen ziñan 'ta alpargata guziyak muturretik seittun hondatzen zenittun 'ta ordun amak saten zun:
- Handikan illundu biño len ate ber zen, e!

- A bai!
- Karo.
- Dudik ez jarri.

- Hamarretako ailletzeko...

- ' Ta "ez, ez, hamabost egun aiyeka batin baldin battuzu, kambiatu 'ta beste hamabost eunin!" 'Ta jo, bihatzak airin genittula Frailenea! Importa ziun ba gui! Alpargata hautsiyakin 'o berriyakin jon.

- Jon ezkio...
- 'Ta gustoa gaiña.
- Joe...

- Gustoa, bai, bai. Guk hoi denak in 'ttugu.
- 'Ta noiz arte izandu 'te zen han Prailenin zea, billera? Noiz arte itten 'te zen...

- Dembo pranko in zuten! Geo nik ez dakit nola geldittu zen hua! Dembo pranko in zen han. Bi urte 'ta gehiyo.
- Bi urte behintzat bai.

- Bai, bai, bai. Bai, bai. Geo ez dakit nola geldittu zen.
- Geo beste batin 'e bai. Lendabizikua han dola, hemen bada Usasko, Listorreta 'ta bakizu non dozten?

- Bai.
- Listorreta! Ba hor Usasko baserriya. Han do oandikan 'e hua, lorez betia 'ta do. Han 'e jotzen zuten soiñua (debezenkuando hura). Oan ez dakit iñorre bizi den, biño itxia ondo jarriya do

kampotikan hua. Oan ez dakit iñorre bizi den, ez dakit. Leno bai, leno Usaskon famili haundiya bizi zin. 'Ta ordun soiñua jotzen zuten hola, "bihar 'o etzi 'ro joko 'yeu berriz" 'ta segi. 'Ta jendia enteatzen zen.

- Bai, oaingo mobilla 'ta zeik gabe!
- Bai, bai, bai! Ez zen mobillik ordun!

- 'Ta iñork ez zun kasoik itten. Lohiya, lohiya 'ta lohiya.
- 'Ta gerra gotzen zazte torri zenin?

- Gerra? Ni juxtu-juxtu biziik ateria naz Zamon. Juxtu juxtu juxtu biziik. 'Ta egiya sango zattut gaiña, Munaundi bakizu non dagon? Beno, 'ta ni Zamoan bakoiyin arropa zabaltzen ai nitzan, biño nik ez nun pentsatu 're gauz hoitako, ezta gutxiyoik 'e! Pensatu! 'Ta nik izango nittun hamabost, hamasei bat urte...

- Ez, ez, ez, ez, ez. Ez, ez, ez, ez. Zea! Nik hamairu urte nittun 'ta! Zuk aber ze izango zenittun!
- Bai, bai, beintinuebekua baza...
- Beno pes, hara ba, hara!

- Treintaiseisen torri zen.
- Balkoiya holaxen zon, balkoiya holaxen, sala hemen genun, balkoiya holaxen 'ta Munaundi horren pare-parin goiyan, urruti, e! Urruti! Ni inoxentemente, ordun edadi hoik baldin banittun beitu, arropa zabaltzen balkoiyin arropa zabaltzen.

- Bai, bai. Ui, pentsa 'zazu ba treintaiseisen zen gerra!
- Numbatt haik ze in zuten? Katalejukin handik ikusi nei arropa zabaltzen 'ta baita titzen naute tirua! Ordun genittun arropa zabalak zea, kamixeta zabal batzuk eta ezer ez, etxian ibiltzeko como unos gitanos ibiltzen giñan gu.

'Ta nomatte handikan ikusi 'ta titu ziaten 'ta kamisatua zulatu, pareta zulatu 'ta attona difuntun kuartoa bala! 'Ta ni juxtu hemengo tokiyan, hemen harrapatu izan bazin 'o hemen, akatu 'ta (kristo).

- Bai, bai.
- Geo ze paretatan (...)
- Bai, bai, pareta zulatuta attonan kuartoa sartu zen.

- (...)
- Bai, pareta miak izaten zin haik, ez holako zeak ez, miak 'ta zulatu 'ta attonan kuartoa pasa zen. Nomatte in ziaten katalejukin ikusi arropa zabaltzen ai nitzala, 'ta titu 'ta harrapatu juxtu,

besua harrapatu, arropa, besua ez, arropa. Bai. 'Ta ni milagroz salbatua naz Zamoan. Milagroz gaiña.
- Bai. Hoixe milagrua.

- Bai, bai, bai. Milagroz.
- Gaiña haiñ urrutitikan nahikua zunun pixka 't muitzia.

- 'Ta geo itten zien... Ze saten ziyoten, gerrilleruk 'o ze kristo zien? Zamoan, beste bizitzan maistra bizi zen tokiyan, hor zean mutil zar bat, maistran osaba mutil zar bat,'ta iukitzen zittun konejuak 'ta oilluka eta hola 'ta tortzen zin horrea 'ta itten zittuzten oilluak eta histori guziyak

denak harrapatzen zittuztenak eaman. 'Ta zu hasten baziñan uzteko uzteko esanez, paretan onduan bi eskuak zabalduta jarri 'ta dena eamaten utzi ber zeniyon, bestela ahí tenías la muerte. Hantxe. Hantxe.

- Gue amai eman zizkaten hamasei oillasko. Ya jaten hasteko moukuk. (...) Kilo pare bat 'o.
- Bai, bai.
- Biño ez zen deuse sateik.

- Karo. Ez, ez, bestela...
- Artua 'ta baarruna 're itten zen 'ta gue amak itxian umiak gosiak 'ta ez dakit zembat kilo... Ordun bakotxetik zembat kilo eaman ber zen ayuntamentura. 'Ta gu gosiak itxian!

- Hoi erra zen, e?
- Bai. 'Ta oaiñ jendia kejatu itten gea. Guk kusi 'ttugu, guk petrillak! Guk kusi 'ttugu petrillak, guk! Guk kusi 'ttugu! Biño, pasatu zin denak eta tira! Biño... Bizimodu tristia! Tristia.

'Ta geo ordun nola ez za ba dibertittuko! Mekallolamar! Aste guziya pasatu lanin 'ta ez dakit ze iñ 'ta bakit ze iñ 'ta zea, zortziyan behiñ billera 'ta... Billera joten utzi ber ez! Ostras! Penak aztutzea.
- Ordun...

- Ordun hasi giñan bizikletan. 'Ta orduan Adoraziyoa joten giñan 'ta bizikeltan elizan barrenian sartu 'ta segi. Biño ordoko kontuak dia hoik! Haik galdu zien denak! Biño han ez zen gaiñekun ezer itteik!

- 'Ta zuek Errenteira nondik jeixten ziñazten? Oaingo kamiyutik 'o...
- Bai. Oango kamiyotik. Oango kamiyo hortatik gotti betti.
- Bai, e?

- Bai. Bai.
- Kamiyua ordun lohiya izaten zen, biño igual da. Biri hoi bakarra. Beste bireik ez zen. Ez zen beste bireik. Hoi zen. Geo hoi in zun... Ez dakit zuk izautu zenun, medikua Lapaza, Joakin?

Erreinteiko meiku, meiku ona zen 'ta gaiña alkate zeon. 'Ta harrek in zun biria. Harren bittartez in zen biria. Hua gaiña zen diputaziyoko ez dakit, jefe bat. Meikua. Meikua, alkatia 'ta gaiña diputaziyoko...

- Lapatza ne itxea tortzen zen.
- Lapaza...
- Lapaza, haurrak harrekin izandu nittun nik, bi 'ro hiru 'ro...

- Bai.
- Bai. Lapaza.
- Lapaza.

- Hoa meiko ona zen.
- Zoragarriya gaiña.
- Ez zen hemengua. Valladolizkua, biño euskeraz erki itten zin. Bai.

- 'Ta ordun bittartin zen biria bai, biñon...
- Biria bai, biñon...
- Lohiya.

- Baserri biria nola? Oan izango 'ia, gutxi izango 'ia, denak hormioiya, biño baserri bire bat bezela.
- Gue ama astuakin...

- Etxetik atea abarka zarrakin, Errenteira jon 'ta han zapatak kambitu.
- 'Ta han zapatak jantzi.

- 'Ta astua sartzen zitzaiyon gue ama difuntaiy ez dakit noaiño besuak eta astua 're eziñ atereik eta hola. Oso txarra.
- Oso bire txarra.

- Hoi, 'ta guk 'e bai, e! Zamoatik txikierdira torri ber izaten genun zapata zar batzukin 'ta geo Txikierdin jantzi seitako meza Oiyartzuna joteko. Kriston lohiyak! Ez pentsatu karreterak eta istoiy bazenikan, ez, ez. 'Ta hor, berriz, biria luzia nola baizen ikaragarrizko lohiyak

hor berriz. Astua 'ta nola gehiyo ibiltzen baizian hor.
- Karo. Animaliya beti gehiyo...
- Animaliyak gehiyo ibiltzen baizian. Bai, bai.

- Oan, biri hortatik jonta, zu akaso gutxi ibilliko za, biño biri hortatik jon Zamalbide aldea 'ta birian bazter bazterrian bado etxe bat, berriya da, 'ta pixka 't atzexio baserriya, Sagardiburu, pari hortan, ez dakit nungua zen, asto 'at lurpian sartu be hatzak eta guzti eta itto in zen.

- Lohitan?
- Saardiburuko zea inguru hortan.
- Lohiyangatik?

- Klaro, lohita sartu 'ta geo eziñ atera. Gue ama 're ibilli zen hola, e!
- Itto in zen.

- Karga... Esniakin kargakin jatzen baiyozu, astua sartu itten da betti. Ariña baldin bazu, kargik ez baldin bau astuak aixexio atetzen 'ttu hankak, biño kargakin baldin bazu, sartu itten da. 'Ta gue ama 're ibilli zen hola, pestetan. Biño oso gezki bizittu zen, oso gezki gaiña.

- Biri hoiy hasi zen, gerra biño lenoztik biria berriya itten. Geo torri zen gerra 'ta biriak in zin aztu 'ta geatu zen lohitan. Lohitan geatu zen.
- 'Ta geo ze in zuten, trabajadorik 'o hola? 'O hau...

- Ez! Ordun (...) ibiltzen zien, baiño geo biri hoiy in zen, san 'izut, meiko zea horren bittartez hor diputaziyuak in zun biri hoi geo. Biria ondo in zen geo, biño leno hasi zienian, nik ez dakit zeiñ hasiko zen. Gerra aurretik hasi zen, biño gerra seittun torri zen 'ta biria geatu zen dena txikittua 'ta iñork ez zun kasoik itten. Lohiya, lohiya 'ta lohiya.

- Hau bakizu zer zen? Hau gue anaiyakin ibiltzen zen asko 'ta honen berri alde alde banakiyen. Alde alde banakiyen honen berri.
- Gezurra saten bazun 'e, jakingo zenun

- 'Ta hau gaiña izandu da gizona Adoración Nocturna. Gue neskak hemen baleudeke sango luke: "Ama, zertik ai za kontu hoik saten?" San ez zute ba denak esateko! Adoración Nocturna badakizu zer den? Ez? Garaiy batin izaten zen arratsin jon elizara 'ta lurrian ez dakit ze ibiltzen

zin arrosaiyua errezatzen 'o zeatzen...
- Lurrian 'ta ez ez.
- Nun ibiltzen ziñazten ba?

- Itxe 'at bazen, hara jon 'ta arrosaiyua errezatu 'ta (...) aittu. Eliza torri 'ta eliza jetxi handik, itxi hartatik, barrendik 'e kamiyun azpitik. Errenteiyan. Kamiyun azpiyan jetxi 'ta... Han eliza jon 'ta kanta batzuk kantatu 'ta segi!

- Bai. 'Ta gaba han pasa.
- Gaba han pasa. Besteik ezer ez.
- Elizan?

- Goizeko lautan meza 'ta itxea.
- Bai.
- Biño hoi zembatero? Eunero 'ta ez zenuten ingo!

- Hoiy hillian behin 'ta hola izaten zen.
- Ez, eunero ez zuten itten.
- Hillian behin 'ta hola izaten zen.

- Hoiy zer zer, zer ziñazten kongregaziyua...
- Bai, dembo bateko kongregaziyua bezela hoik Adoración Nocturna.

- "Han izango 'uk zea, meza 'ta jongo al ga...?" "'Ta ikusiko 'yeu aber zer den." 'Ta jon itten giñen.
- Hoixe. 'Ta santun baizin bezela hara, han.

- Arratzeko... Goizeko lautan izaten zen meza. Eta joten zien asko oan tempoaldi hontan, ehizako usuak harrapatzeko 'ta joten zen jende asko ben eskopetakin lautako meza entzutea.
- Pues horixe.

- Goizeko lautan, e!
- Ben eskopetakin eliza?
- Eskopetak askatu...

- Bai.
- Meza entzun 'ta ehizira.
- 'Ta aleiya, geo suertia eukitzeko 'ro...

- Bai, horta joten zin hok! Hok joten zin oraziyuk eta ittea. Eliza joten zin oraziyuk eta ittea. Garaiy batin... Oan bezelako personak ez zin. Garaiy batin bazien hola erdi santo holakuk, geo pues nahiz impernuko demoniyuk izan! 'Ta hok 'e itxura hua itten zuten. Itxura hua.

- Bai, bai.
- 'Ta hau zer da, santua 'o impernukeo umia?
- Oan bitatik.

- Ni batez.
- Bitatik honek oan! Bitatik.
- Geo beste gauz bat 'e bazen han, Erniyo. Honezkio jon za behiñ biño gehiyotan.

- Behiñ.
- Behin bakarrik? Jesus.
- Orduan izaten zen goizeko bostak hamar gutxitan trena.

- Ai ama!
- Errenteiyan. Zeara... Nola du izena du (...). Han trenatik atea 'ta seittuan korrika autobusa harrapatzen bazenun, andre zarreta, bestela oiñez bire haundiya zen dena.

Hua joteko 're meza erdi bukatuan 'o apaizaiy san 'ta " Benga, segi segi". Hola ibilliyak gea gu. Geo hasi giñan bizikletan 'ta orduan Adoraziyoa joten giñan bizikletak elizan barrenin sartu 'ta segi. Biño orduko kontuak dia hoik!