Jatekoa

-Ze ganado izaten ziñuen behiyak?
-E?
-Ze ganadu izaten ziñuen?
-Behiyak. Behiyak. Behiyak izaten genittun, ardiyikan ez.

-Eta oillorik eta?
-Bai, bai. Oilluak, konejuak, denak izaten genittun. Ui! Ama zortziyan behin bakarrik joten zen Errentira, komprak ittea. Eta ordun kartzen zun haragiya, bakaillua

Eta zortziyan behin salda itte' zun, zopa in harrekin. Eta geo bakaillua aste guzirako. 'Ta geo arrautzak 'ta konejua, heaztiya. Saten zaittut ba, Eguarritako oillua gisatuta jartzen bazun kontentu bai.

Turroiyik ezgenun izaten, biño oillua gisatuta jartzen bazun hua banketia zen guetzako. Arroz kon letxe geo fiestetan, Xanistebanetan. Oan graziyik itten ez bazaittu 're, orduan jo! Hua zen gue zea.

-'Ta bestela postrea sagar errea?
-E? Bai, sagarrak 'e erretzen genittun. Sagarra nahikua izaten genun 'ta. Urre-sagarrak 'e itten genittun, sar gorra bagenun, sarra izena zuna, sar gorra.

'Ta hua bildu eskuz eta belar gaiñian jarri 'ta jateko. Numbaitik amak tripa betetzen ziun. Denak sanuak hazi ziun. Hoi bai, denak sanuak. Talua 'ta esnia 'ro etxeko hegaztiya 'ro patata 'ro itxeko serbitzukin biño denak sanuak hazi.

Hezurtatik ez. Hezurtatik izorratua. Bueno!
-'Ta zu zeorre taluakin aspertu?
-E? Ez! Oandikan 'e jaten ttut nik taluak e! Bai.
-Zeone aitzen za itten?
-Bai. Ombre! Hamakin bat iñak gaude taluak!

-Bai, holaxe.
-Lapikuak?
-Lapikuak, batzuk izaten zien lurrezkuk. 'Ta pintzatzen baldin bazien goatzen naz guen amak alambria hartu eta nola estutzen aitzen zen gehiyo lertu gabe.

Berriya eosteko 're diruik ez zun izango 'ta. 'Ta bestelakuk 'e bazittun zeazkuak, portzelanazkuak. Haitakuk 'e bazittun. Biño lurrezkua baldin bazen, artesitzen baldin bazen hartu 'ta alambria estu-estu. Nik ez dakit nola itten zittun. Jartzen zun, bintzat.

Ibiltzeko haimbeste. Berriya eosteko 're dirua biar zen 'ta. Hartako 're izaki ez 'ta.
-Bai.
-Hartako 're izaki ez.

-'Ta burnizkoik?
-E?
-Burnizko lapikoik?
-Burnizkoik ez. Portzelanazkua 'ta geo zea hoi.

-Tupikiya 'o izaten dia.
-Tupiki. A! Bai, goatzen, bakit izate' 'iela biño ez genun holakoikan. Haik gehiyo baliyo...
-Haik mendirako igual?

Haik gehiyo igual baliyoko zuten gaiñea, ez dakit, ez dakit. Holaxe.

-Zuek beko sua zenuten baserrian? Beko sua?
-E? Bai. Geo kambiatu zen, biño beko sua.
-Beko sua. 'Ta nolakua zan?
-Hola kroska batekin 'ta hau biño haundiyo zen askoz 'e. Tximini haundi bat.

Eta egur pilla sartzen geniyon 'ta denak han. Gaztaiña izaten genun asko. 'Ta gaztaiña janez han eoten giñan. Gaztaiña erretzeko demboan erria 'ta bestela egosita jartzen zun aurrena.

'Ta geo erreta aitzen zen ama. Gaztaiñak asko genittun baserriyan, gaztaiñak 'e. Eta haik 'ta gustoa jaten genittun. Goatzen naiz oandikan 'e holako kaxo bat bazun kierrakin 'ta denai raziyo iguala, ttikiya 'ro haundiya.

Hartu 'ta hola betetzen zun 'ta rast, rast denai. Nola botzen ziun.
-Nola erretzen ziñuen gaztaiñak?
-Damboliñan. Sua in 'ta buelta emanez.

Damboliña ez dakit jakingo zun zer den.
-Bai, bai, bai.
-Bai? Ba hartan erretzen genittun.
-Damboliña deitzen zeniyoen?
-Bai, zuek?

-Zartana.
-Zartana? Guk damboliña. Harea bota, han buelta emanez sua in 'ta erki erretzen zien!
-Zeiñek erretzen zittun?

-E? A! Zeiñek buelta emana bazeon han! Bueno! Gue jangoikua!
-Denan artian ordun?
-Denan artian, klaro! 'Ta geo goatzen naiz ondo, zaku bat zabaltzen zun lurrian.

'Ta zaku harren gaiñea botzen zittun. Hustu. 'Ta geo sardotan 'o pitar tanto batzuk bota. 'Ta zakukin hola raska-raska in, azala harrotzeko, itten zun.
-Azala harrotzeko?

-Bai. Hola jarri, geo zakukin tapatu 'ta hola ibilli 'ta azala harrotzen zitzaiyoten. Holako gauz batzuek, lembatekuk goatzen zea. Biño den-denak.
-'Ta kentzen al zeniyoen expaiñik? Hola gaztaiña zulatu pixkat.

-Zulatu? Zulatu bai.
-Horrei nola deitzen zaiyo?
-Deittu ez. Gaztaiña zulatu 'ta, bestela bakizu zer? Lertu itten dia: pum-pum-pum. Bai. Osuan botzen battuzu.

Eta zultatuta botzen genittun 'ta ya.
-Eta ausporik erabiltzen zenuten?
-E? Auspua?
-Sua...?
-Auspua?

Bai, ombre! 'Ta taluk erretzeko zea, pala. 'Ta geo taluk erretzen zinin palian, hola beste burni bat bazen hola altua 'ta han aurrian jarri hola harrotzeko.

Hoik denak goguan dauztik oandikan.
-Eta lapikua zer jartzen zan zintzilik?
-Zintillik.
-Nola zun izena?

-Zea, burni bat zeon. Burniya 'ro katia bezelako bat. 'Ta lapikua handikan sartu. 'Ta katxarro propiyo bat bazun hola zintzillik jartzeko. 'Ta handik nahi zun tamaiñuan, katia nahi bazenun goruo jarri.

Nahi bazenun beruo, nahi zenun tamaiñan jartzeko. Sua bai galanta honen aldian. Beno! Buelta haundi batekin. 'Ta han.
-Eta jan denok batetik iten zenuten? Lapikotik ala?

-Jan denak lapikotik ez, fuente bat bazon 'ta harea bota. Denai platera bana ez zen orduan izaten. Eta jaten zuna jan, jaten ez zunak hurrengo otordun gehiyo jaten zun.

Oan bezela uste al zu? Aiba 'ta aiba 'ta aiba umiai? Ez. Ordun denak apetittukin giñan. Karo! Gosiak eoten giñan 'ta apetittuakin denak! Eta kutxaria hartu, fuente haundi batea bota, jarri mahaiyan bueltan 'ta denak handikan. Bai.

-Eta egurrezkuak izaten zian goillarak eta (...)?
-Ez, ez. Bestelakuk, bestelakuk. Bai.
-Eta lapikua ze materialakin zeon inda?

-Lapikua bi materialetakua izaten zian, bat lurrezkua 'ro.

- Miño artua eosi itten dut nik, hoi leno itxian itten zen artua. Gio iriña o' hoi dena horra.

Ogiya ogiya izautu nun nik, ez dakit ba zenbat urte izango nittun nik, ogiyik e' zen gio ogiya jarri zuten

razimentuan jana 're bai, azukria oliyua razimentun dendatik ezin zen geiyo karri.

'Ta jakiña, derrior itxian in berra zen ordun itxian in berra zen derrior.

Nik egiya san eunero potajia babarruna, gio baba pixkat itten hasi giñan, beno nik ez dakit noiz hasiko zen o' zea,

'Ta haik babarrunakin nahastu 'ta horra. 'Ta talua

Ogiya sei bollo holakok ttiki izautu nittun nik aurreneko hasieran holako sei bollo holakok ttiki zin tokatzen ziuna.

Geo bai geo ogiya nahikua, patuta miño horra.

Geo nahiko ogiya bazen, geo jendia talua uzten hasi zen. Oan berriz kapritxutako talua jaten 'ute

Miño sanuna 'ta indarra duna talua da e! 'ta naturalena 're bai.

- 'Ta zekin jaten zenuten zuek talua?
- Talua, o' potajikin, esniakin