Hiztegia: ALL

girliya, girli. Izena. gerli. 📄 Hiztegi batuan landareei ebakitzean edo zaurietatik ateratzen den likido likatsua bezala definitzen da. OEHren arabera, ordea, Lapurdiko kostan eta gure inguruan, lerdea edo adurra bezala erabiltzen da. 🔍

Oiartzungo hiztunek diotenez, ahoko adurrak hiru fase bezala omen ditu loditasunaren arabera. Girliya, lerdea apartsu eta lodi-lodi dagoenean izango litzateke.

. 🔀 baba. Girliya zeriyola: lerdea zeriola..
gisa. Adberbioa. Gisako. 🔀 Semejante a, igual que.
gizajo, Gizajua. Adjektiboa. Gizajo. 🔀 Infeliz, desgraciado, pobre.
gizaseme, Gizasemia. Izena. Gizonezko. 🔀 Hombre, varón.
gobernatu. Nagusia. Gobernatu. 📄 Abereez mintzatuz, jatekoa eman eta zaindu. 🔀 gobernar, cuidar, sustentar.. Adiera gehiago ere baditu hitz honek: zaindu antolatu gisa ere erabiltzen da.
Goikoetxe. Toponimia. Goikoetxeko.
Goixuta. Toponimia. Goizueta.
goizaldea. Adizlaguna. Goizaldera, goizaldean. 🔀 Al amanecer, de madrugada.
golde bat lur. Izena. 📄 Azalera neurri zahar bat da; idi-uztarri batek egun batean golda dezakeen lur zatia. 🔍

Neurria ez zen zehatza, herrialdearen arabera aldatzen da, Gipuzkoan 50 anega zen.

. Ez nago ziur izena ote den. Labayru hiztegian hala jartzen duelako jarri dut izen bezala..
gonagorantxa. Izena. Gonazpiko mota. 🔀 Combinación.
gorontz, gorontza. Izena. gerruntze, kortse. 📄 Bular eta gerrialdea lotzen dituen jantzi mahukarik gabea, bereziki emakumezkoena eta azpikoa. 🔀 corpiño, corsé.
gorputz, Gorputza. Izena. Gorpu, hilotz. 🔀 Cadáver, cuerpo difunto.
gotti. Adizlaguna. Gora., Goiti. 🔀 Arriba.
gottika in, gottika in. Nagusia. goitika egin, botaka egin. goitika egin, botaka egin 🔀 vomitar.
guara, Guara. Izena. Gobada. uara, ugara 🔀 Colada, lejía en que se cuela la ropa.
guara-xixtera. Izena. gobada-saskia. gobada-txistera 📄 Saski handi eta laua, labaderora arropa eramateko erabiltzen zen saskia.
gue, Guena. Izenordaina. Gure. 🔍

Oiartzunen senidetza adieraztean (beste zenbait konturen artean) izenordain pluralak erabiltzen dira. Hau da, hitz egiten ari den pertsona bakarra bada ere, "gure ama langilea zen" gisako esapideak erabiltzen dira, "nire ama langilea zen" beharrean.

. 🔀 Noestra/o.
gurdi, Gurdiya. Izena. Gurdi, orga. 🔀 Carro, carruaje.
gurekoi, Gurekoiya. Adjektiboa. Geurekoi. 🔀 Egoísta.
gutxi piyatu. Nagusia. Ez fidatu. gutxi piyo 🔀 No fiarse.
gutxinin. Adizlaguna. Gutxienez. 🔀 Por lo menos.
haena. Izenordaina. Harengana. harrena 🔍

Oiartzunen batzuetan "harrena" esaten da.

. 🔀 Ir hacia ella/él, acudir hacia ella/él.
haina. Izenordaina. Haiena. haina, haikena 🔀 Suya/suyo.
hairi. Izenordaina. Haiei. 🔀 A ellas/os.
haitan. Adizlaguna. Haien artean. 🔀 Entre ellas/os.
haiti. Adizlaguna. Haietatik.
halaxe. Lokuzioa. Ondorioz. 🔀 Por consiguiente, por/en consecuencia.
handikan. Adizlaguna. Handik. 🔀 Desde allí.
hanka, Hanka. Izena. Oin. 🔀 Pie.
hankatako, Hankatakua. Izena. Zapata. 🔀 Zapato.
hankutsik. Adberbioa. Oinutsik. hankutsikan 🔀 Descalza/o.
harrek. Izenordaina. Hark. harrek, harek 🔀 Ella/él.
harrena beria. Izenordaina. Berea. 🔀 Suya/suyo.
harri abarra. Lexikoa. hartxintxar. 🔀 gravilla.
harrika bota (1). Nagusia. Bota, jaurtiki. 🔀 Echar, arrojar, tirar.
harrika bota (2). Nagusia. Zakarretara bota. harrika tira 🔀 Echar a la basura.
hartan. Erakuslea. Hartan. 🔀 En aquella/aquel.
haundituxik, haundituxik. Adjektiboa. handituxeak. haundittuxik 📄 Handitua, bai, baina ez guztiz, erabat. 🔀 un tanto crecido., 🔀 un tanto grande.
hauntxixio. Adizlaguna. Haruntzaxego. hauntxoxio 🔀 Más hacia allí, más separada/separado.
haur kontu. Nagusia. Haurra zaindu. 🔀 Cuidar a la niña / al niño.
haurtzai, Haurtzaiya. Izena. Haurtzain, umezain. 🔀 Niñera/niñero.
heiya, Heiya. Izena. Heia., Ukuilua. 🔀 Establo., 🔀 Cuadra.
heldu. Nagusia. Etorri. 🔀 Venir.
heorrek. Izenordaina. Heuk. 🔀 Tú misma/mismo.
herri, Herriya. Izena. Udal. 🔀 Municipio, ayuntamiento.
herribire, Herribiria. Izena. Herri bide. 📄 Errepidea baino bide estuagoa, herrixkak edo herrietako auzoak lotzen dituena 🔀 Camino vecinal.
hink, hinkiya. Izena. txint. 🔍

Batez ere "Hinkik (ere) ez atera!" esapidea erabiltzen da.

.
hoiken. Izenordaina. Horien. hoiken, hoin 🔀 Sus (de ellas/ellos).
holoko. Izenordaina. Halako, hura.
hontaiñeko. Adizlaguna. Honetaraino, horrelako. 🔀 Asta aquí, algo así.