Ileapaintzaileak

- Bai, 'ta ni hamar urtetako ekarri zin nei 're attak itxea ya beai launtzeko 'ta...
- Handik?

- Handikan bai. Nik han hiru urte in nittun, eskolan han ibilli nitzan 'ta bueno ne lengusun baserriya zen 'ta hantxe, beti baserritarra. Beti gaiña akortzen naz ni han, jakiña lengusu guziyak joten zin eskola 'ta han ni (...). Ni kampokua 'ta itxekuk eskola 'ta ni, berriz beti (...) auzo guziyako (...) ibiltzen nitzan beti.

Ordun dena hala zen. Dena (...) oaiñ iriyak zittuzten, biño haikin 'ta... Geo, behintzat, itxea torri hemen hamar urteko hasi nitzan attakin 'ta jubilatu arte. Jubilatu arte, bai. Nik borroka pranko iñak 'ttut ne lantei bat nahi, 'o ez nahi hor... Barbero ez zit gustatzen nei.

- Ez, e?
- Gaztetan ez. Obligatua aittu nitzan. 'Ta attak ez zin utzitzen muitzen iñoa 'ta azkenin ya, azkenin ya lotu zin 'ta eziñ ezer iñ 'ta bertan. 'Ta atta hil zenin, berroeita...

Ez hiruroeita hamalau urtekin hil zen atta 'ta nik berrogeita hiru urte nittun ordun. Ez, berroei urte. 'Ta berroeita hirutan ezkondu. 'Ta bitartin ez nun izandu ezkontzeik izandu 're! Eske eske... Ez nun... Iraazten nun guziya etxian itxian entreatzen nun, sosik ez ziten ematen iñondikan 'e! La ospa, eske...

- Ez, e?
- Ezta ezta sentimoikan 'e! Dena itxeako, iraazten nun guziya dena itxeako.
- 'Ta bazenakan ya zea, andregaiya bazenakan ya?

- Bai, andreaiya izandu nun nik hoeita zortzi urtetan, biño ez nun seitzek izandu! Eske ez nun segidikan, ez nun bizitzeko...
- Ez zenakan?

- Ez nakan bizitzeko moduikan.
- 'Ta nahiz 'ta andregaiya 'ro euki, hala 're etxea diru guziya entreatu ber?

- Bai, bai, bai, bai, bai, bai. 'Ta nik muittu in nahi nun! Papelera... Esketu nun lana papeleran, Errenteiyan 'ta eman 'e bai lana, biño joe, ezta pentsatu 're!
- Attak?

- Attak, ezta pentsatu 're! Ni joten banitzan lanea béak alde iñ ingo 'men zun hemendik eta.... Klaro, arront lotu ziten 'ta nik itxian. 'Ta hoeita zortzi urteko nittunin bai, neska, biño neska gaizuak 'e makiña near in zun harrek eta nik 'e bai jakiña! Pena genun 'ta! Eta hola.

Biño, nik ez nun engaiñatu nahi! Nik saten niyon: "Nik ezin dut hola seittu!" 'Ta attak saten zun: "Bai, hemen bada, hemen famili bat hazi da leno 're itxi hontan 'ta bazute hemen tokiya!" Jakiña arreba 'ta denak neskame 'ta hor ibiltzen zin denak kampoa. Itxian tokiya?

Bai zea, itxian tokiyik ez zen! Biño attak ikusten zun ni jon ezkio, pues bea ezingo zula bakarrik eta nik... Nei lotu zin arront eta... Biño geo azken aldea gustoa.
- Gustoa?

- Geo ya jendia izautu, jendia eskutan hartu, jendia ya... Geo gustoa. Ba, jendikin oso gustoa, urtien, azken urtiak oso ongi pasa 'ttut egiya sateko.
- Bai, e?

- Bai, bai. Ez, ni Oiyartzungo jendikin ongi. Ongi ongi, bai bai. 'Ta jubilatuta 're seittu dut urte askuan 'ta pena man zin, pena man zin... Dena ber da, ez? Biño ez zen dirua, baizik pena man zin deskonetatzia jendikin, herriko jende guziyakin.

- Ya, karo.
- Eskutan ibillitako jende guziya deskonetatzen za 'ta zabaltzen zattu 'ta, ya relaziyo guztiyak mozten 'ttuzu... Hoixe izandu zen netzako...

- Bai, hoi gorrena.
- Gorrena bai. Hoiy izandu zen gorrena.
- Karo eunero hor zea jendikin...

- Jendia hartu emana 'ta jon 'ta bateko kontuk 'ta hemengo kontua 'ta...

- Biño hola dia kontuak.
- 'Ta nola erabaki zenun pelukeiyana?

- Ba nik uste 't gustatu itten zila ttikitatikan. Beti mozten flekilluk 'o harrapatzen nittunak. Illia kixkurra nun 'ta beti, beti saltsan.
- A, zu zeonei?

- Bai, bai, bai. Eta bueno hemen laun bat eta "bueno benga zea". Nik uste 'ut gustatu itten zila. Eta geo aman ahizpa bat Errenteiyan zun harrek launak pelukeiya zutenak. Bai pelukeiya jarri zuten. Bi lengusuk. Biyok. Oaindikan nik... Pelukeiya oso oso oso oso matte dut.

Kendu zuten e! Aber zembat urte din 'ta! Eta ordun harrengatikan hasi nitzan, izebangatikan hasi nitzan Errenteiyan pelukeiyan. Eta han pasatu nittun lau urte. Pelukeiya lanez, lana iñez ikasi nun. Ez nun ordaintzen, biño ez ziten beák patzen 'e nei.

- Hoi da, ikasin truke, ez?
- Bai. Ikasin truke.
- 'Ta hola ikasten zen? Ez zen akademik eta len?

- Errentiyan ez zen. Haik ikasi zuten Donostiyan Gardetan. Bitu nola akortzen nazen hombeste urtekuk, e! Eta Gardetan ikasi zuten haik pelukeiyan. Eta... Biñon karo ordun diro asko... Karo, diro asko, ez dakit denea zembat diro zen, biñon karo haik han ikasi zuten.

- Eta hua bai zen...
- Hua bai zen akademia. Hura bai zen akademia. Geo nik in ber 'zandu nun pelukeiyan hasteko esamiña bat e! Ez zen geo lau urte pasa 'ta hala jarri zenezake. Ez. Ez.

Eta ba ordun ne izebangatikan hasi nitzan han hamalau urtekin hemezortzi urte arte. 'Ta geo hemezortzi urtea ailletu zenin, karo, itxian aitzen nitzan hemengo jendiay itten 'ta hola, eta geo pelukeiya jarri nun. Eta geo jon nitzan...