Okillegiko "partera"

Nor Pikabea Artola, Arroxa
Lehentasuna 1
Transkribaketa Egina
Zinta OIA-053
Pasartea 0:33:45 - 0:37:00 (3' 15'')
Laburpena Okillegiko amona Maria aritzen zen han inguruan partera lanetan. Arroxak harekin eduki zituen bere seme-alabak. Alaba batekin odol asko galdu zuen, baina bizkortu zen, hala ere. Oilo-salda hartzen zuten bizkortzeko. 40 egun etxetik atera gabe egon behar zen, eta teila buruan hartuta atera behar zen. Artikutzan egiten zuen eliza-sartzea. Hika.

Transkribapena

- ...guekin haziyak dia. Nik hoik denak jaiotzen ikusi ttiñet Okillin. Bertan bizi baig...
- A, ordun hoiken amonak launtzen zizun zui.
- Amonakin izandu nittun, bai. Horren aman amak. Atso gor bat zen miño ona,
partera 'ta... beno, denin hua ibiltzen genun.
- Han ingurun denin?
- Denin. Hua ibiltzen zen; Maria.
- 'Ta hoi nola izaten zen: zea... zu 'ta bea, bakarrikan?
- Bai, bai. 'O gizona 'o han baldin bazun... gizona, nik gizona, ne partun beti han izandu da, ne gizona. Pero... oain nik saten ñet Gurutzen bizi den alaba hoi in nunin
nik kriston odolak galdu nittun, porke hoi in nun: amona hori tifusakin eoki 'ta beste amona batekin, be koñata. 'Ta nik (haur ondokuk) beti zaillak izaten nittun eta horrek ez jakin 'ta utzi in zinen kendu gabe, 'ta geo odola hasten da. Nik e... geo hil itten 'men dila!
Ohiyan azpitik barrena dena odola jona... transfusión de sangre in gabe pizkortu niñenen ni. Odola pilla 'rra bota bai nik 'ta beste... pizkortzen gehixio pasa nun denbua biño... hemen no ni! Aquí estoy yo.
- 'Ta ze hartzen zenuten; salda 'ta?
- Salda: oillo salda. Hua zen alimentua. (Haurrako) miñak hartu zinin seittun oillua hilta jarri. Harren saldakin.
- 'Ta geo nola zen ba? Etxetik ezin zela ate 'ta?
- Berrogei eun ber zila, itxetik eliza sartu gabe. Teillatua... teilla buruan ate ber zela 'ta... holako askoik gabe batzutan sartu naz ni Artikutzan 're elizan jon 'ta.
- Lenoztik.
- Bai. Han eliza baizen 'ta, Artikutza, abisatu hango apaizai 'ta... Oiyartzun miño aldeuo hartzen nun Okillitik Artikutza. Eta hara... han sartu naz ni elizan: eliza sartzen.
Oiañ ez da elizan sartu 're... bueno, bataioko eunin itten ttizten noski oaiñ denak, hala uste 'ut. Hala uste 'ut itten ttuztela.
- Eta zu teillatua buruan 'ta gotzen al tza?
- Ni enaz gotzen, miño esan hala itten zuten. Nik ez dut ikusi, miño san hala itten zuten. Miño hoi iñork 'e ez dakit in bazun 'e. Len denbo bateko kontuk hola zin 'ta... e'takit... e'naz akortzen... nik ez dut ikusi iñor 'e. Miño hola saten zuten:
teilla buruan ibilli ber zela. Nire batzutan sartu nan auroo 'ta beste batzutan beanduo 'ta ahal nun bezela. Nik... haurra in 'ta bostgarren eunin behia jeixtea 're jon naz sotura, berrakin. Umintzat esnia ber 'ta itxian... nomattea jona gizona 'ta umik 'ta
hartu ontziya 'ta neone jeitsi. Behi bat izaten baigenun.
- Klaro eske... berrogei eunin, hainbeste seme-alaba eukita nola eongo za ohiyin 'ta?
- Jesus! Ni berrogei euneko amakiña lan inta nion ni! Jesus, Maria 'ta Josepe!
Jesus, Maria 'ta Josepe!
- 'Ta hoi nola izaten da Arroxa...?