malda

Forma mugatua: 
Malda
Kategoria gramatikala: 
Izena
Batuan: 
Aldapa
Aldaerak: 
maldaxka
Esanahia: 
Gazteleraz: 
Cuesta, pendiente
IkusiAipamenaHiztuna
Aipamena ikusi- Joe! Potton saardoteira torri eun batin 'ta zea hortan, soziedadeko bettiko malda hortan muti kozkorrak hartu horren bizikleta 'ta bizikletan gidoiya okertu ziyoten 'ta geo belaunan tartin rueda hartu 'ta zuzentzen nahikua zen, e! Tak. 'Ta ez utzi.
Arbelaitz Sarasola, Rufino
Aipamena ikusi- Bizikleta 'ta (...) guziyakin jon ttun atzin. Aularre 'ta. Miño egualdia zea in baizun, hego haizia, seko-seko baizon 'ta.
- Bai, hala berko, paraja... Malda hua iyotzeko...
Mitxelena Aranguren, Santos
Aipamena ikusi- Sastiarrenetikan zea¡ño, Learreko malda dena jetxi eta San Juan kalin zon Antoneneko, Antoneneko denda eta han utzitzen genittun. Pues hora ittea 're joten giñan hiru person 'o. Batzuk buruan zea, xiexto zabal hura, bestik xiextua besuan sartua 'ta han utziko genittun. Enbil Urdanpilleta, Maria Jesus
Aipamena ikusiJoten zin personak, animaliyak, eta behiyak 'o iriyak 'o zittunak, ber zen materiala karraitzea 'ta jeneralin malda 'ro baldin bazen, itten zen biria enkatxua, harriya lurrea sartuta. Eta gelditzen zen oso fuertia.Enbil Urdanpilleta, Maria Jesus
Aipamena ikusi- Joteko bai erki.
- Miño bettiko, gotti iyo (...) zu malda hua. O...! Biño sekula gouan eukitzen du "bai atrasatua!" Bazin (...), biño galdetu: "'ta zertik?" Zuk oain bizikleta bazenu...
Berrondo Iartzabal, Luixa
Aipamena ikusi- Olaundittu betti tortzeko malda haundiya 'ta, gue Teexak saten zun, aittonak leheno tortzetik 'o handik malda hartan betti bajatu ber: "Hurrungun... bihar joten baia ni ena torko malda hortan betti. Barrengo heste guziyak tur-tur-tur". Andalurria Urrutia, Anttoni
Aipamena ikusi- Ba! Malda hartan gotti ibillko giñan gu. Tur-tur-tur...
Andalurria Urrutia, Anttoni
Aipamena ikusi- Nik ez nun holakoik...
- Dantzan hasten giñan ya, Aldapako maldan ya Manuel hasten zen ez dakit noizko balkoitikan filarmonika jotzen gue Enkarnazio Garbunokua 'ta Tesa Xixariona 'ta
Iragorri Iriarte, Frantxiska
Aipamena ikusi- Senidi bakarrak, miño san dizut, miño juntatu bi baserri, bitakuak 'ta bazkai bat in genun. Ezauera bat eman elkarrei, zarrak 'ta gaztiak 'ta denak.
- 'Ta zeiñen itxian? Non in zenuten Maldaburun 'o zuenin?
Irastortza Artola, Inaxi
Aipamena ikusi- Maldaburura?
- Maldaburura.
- Eta ba al zanakan arriua 'ro iña?
Irastortza Artola, Inaxi
Aipamena ikusi- Berko!
- Berko, hoixe.
- 'Eta Maldaburura ezkondu ziñanin, zer zin? Ez zen zue gizona...
Irastortza Artola, Inaxi
Aipamena ikusi- Eta geo Maldaburura ezkondu 'ta geo 're joten ziñan zuen baserrira?
- Bai, bai. Faten nitzen.
Irastortza Artola, Inaxi
Aipamena ikusi- Ezkondu 'ta ya Maldaburura 'ta zea in ziñanin geo ya kanpoa 'ta lanea 'ta ez, ez? Dena baserriyan?
- Baserriyan. Ez. Ne gizona faten zen, hola, iñon billatzen bazun lantokiyak...
Irastortza Artola, Inaxi
Aipamena ikusi'Ta laugarrena... Laugarrena? Horrekin: Barinagakin, 'o Oiyartzungukin, 'ta bosgarrena 're bai.
- Miño ze itten ziñan? Maldaburun bertan euki zenittun 'o meikun etxea torri itten ziñan?
- Joaten giñan ikustea, bera... hitzeittea 'ta.
Irastortza Artola, Inaxi
Aipamena ikusi- Eta zer zin? Gañekun iriyak eta bazittuzten 'o...?
- Hoik ez zuten iriyik. Nik iriyak eukitu genittun ne jaiotetxian. Maldaburun ez, Maldaburun ez genun... behiyak.
Irastortza Artola, Inaxi
Aipamena ikusi- Asto ttiki bat be xextuakin 'ta han marminak eta jarrita. Martxa 'ta enkarguk karri harekin.
- Biño hoi Maldaburun ya, ezkondu 'ta geo.
- Ezkondu 'ta geoku hoiy topoa. Maldaburutik topoa. Gaintxurizketan etxia 'ta baserritik
Irastortza Artola, Inaxi
Aipamena ikusi'Ta Maldaburun ez genun... Astoik ez genun. Ez.
- 'Ta nola jeixten zenun topoiño esnia?
- Bizkarrian.
Irastortza Artola, Inaxi
Aipamena ikusi- Ez al zuten geyegi izango? Orduko behiyak eta ordun...
- Malda hoitan bai, nahiko lanak!
- La ospa!
Irazu Apezetxea, Erramun
Aipamena ikusiSaarra jota han geldittu zin eta bestik siestatikan jeiki biño lenotikan ate nahi genittun handikan... Bai erki kosta 're! Eta klaro, malda pixka 't bazen gotti, lembizi jo genun malda gutxina zen lekura eta errueda muittu genittunin, sagarrai ya azala kendua,Enbil Urdanpilleta, Maria Jesus
Aipamena ikusi Haundiya zen, apaiza haundiya, eskualdun eskualduna. 'Ta egun batin ni enkargutan nijuzelikan, hor heldu zen Learreko maldan sotana gerrikun sartua 'ta azpitikan uan eamaten din bermuda 'ro hola, izterran (...) erdiñoko 'ro hola galtza harizko gris batzukin.Enbil Urdanpilleta, Maria Jesus
Aipamena ikusi- Bai.
- 'Ta han zea zen, ez?
- (...) maldatan gotti betti elurra zenin 'ta!
Lekuona Artsuaga, Enrike
Aipamena ikusi-Kalin barrena pasten zen?
-'Ta beste urte batin pasa zen ni harrobiyan pintxe nola gaiñea, buelta Frantzia 're! 'Ta korredorik zea txipitoko malda ezin iyoik, kauen dio!
Lardi Landa, Joxe Luix
Aipamena ikusiJuntatu iual... seun! Sei zazpi laun juntatu makuak hiru hortzekuak 'zaten dia 'ta dxiumba! Denak batea 'ta bra! Goldia bezela 'ta pla! 'Ta pla! 'Ta pla, 'ta pla! 'Ta segi! Hoixe goldian ibiltzeko, paraje zea, maldan, maldan.Lardi Landa, Joxe Luix
Aipamena ikusiGaiñekun, malda, 'o zea ona baldin bazen toki ona goldia 'ta azienda ibiltzeko pues bate makurtu gabe. Biño, familiya 'o... zea goldia sartzeko 'ta beiyak sartzeko toki txarra baldin bazen makurzi in ber. Holako maldak.Lardi Landa, Joxe Luix
Aipamena ikusi-Meta, metaxurruk, zeak esto... arbak, arba da iatzikin nabazu belarrakin 'ta malda haundiya jarri eur, adar bat eta harrei tiraka meta in ber zenun tokira kartzen zunun han. Arba. Lardi Landa, Joxe Luix
Aipamena ikusihan 'e launak izango 'ttun 'ta, han eon hizketan!" Eta azkenin, hala itten genun. Txampaiñetik Bordaira malda gotti iyo, eta Bordain batin lau 'ro bost neska.
- Zuen eraretxokuk?
Zubialde Olaskoaga, Kaxilda
Aipamena ikusi-Bai, biño... lotsatu
-Mutikoxkorra. Lotsatu itten. "Toz, toz, toz, toz" 'ta amona harrek iñalak 'ta gue attak ezta hartu 're 'ta geo itxea eziñ alletuik. Txaondoko malda ez 'men zun nahi ordo atea.
Irazu Apezetxea, Erramun
Aipamena ikusi'Ta hor pixkan pixkan launak galdu ben itxetan 'ta honaa 'ta heldu 'men zen maldan goitti 'ta hor heldu zela, azpiyan, zelai azpiy hontan aurreko aldian zerbaitte hola 'ta: "Zer dit nik hor ba?" 'Ta txerriyak.Irazu Apezetxea, Erramun
Aipamena ikusi- Geo bastoiakin.
- Zuek Tronpeoko malda erki pasia izango zute?
- Ui!
Manterola Arrieta, Maillolli
Aipamena ikusiBa bai, gustatu ingo ziyoten gue gurasuri ikastia.
- Guk izaten geniñen: Catecismo.
- 'Ta apaiza, zea Don Juan, haundi bat, maldan goitik bera, 'ta hortik ikusten geniñen:
Manterola Arrieta, Maillolli
Aipamena ikusi- Bai. Denetik. Geo, maldaxka 'ro hola da 'ta malda hai denak frutaz betiak izaten zin.
- Hoi zer zen, kamiyun beste ayeka?
- Bai, bai. Karrikalde guzela, kamiyun eskoita.
Zabalegi Lazkanotegi, Joxepa
Aipamena ikusi'Ta malda beitti dena harriya 'ta zikiña 'ta astuak irristatzen zin 'ta hantxe niok eamaten nittun 'ta. Beno biaji hua 're itten genun ba.
-Handik sartzen txaolea?
-Bai. 'Ta handik beitti martxa.
Irazu Apezetxea, Erramun
Aipamena ikusiPuska beitti jon 'ta hala zen biria hola han karro biria 'ro holakon 'dena seka-seka iña, malda haundiya baita.
-Mandobiria bezela?
-Bai biño, biria e biria. Bire ona. Biño hola goitik beitti zijuna xuxenin zianda txar bat.
Irazu Apezetxea, Erramun
Aipamena ikusiHara baztertu 'ta. Txakurrak abisua karriya harrei. 'Ta malda goitti heldu zena. Han denak baztertu giñan bazterrea 'ta. Han geunden 'ta birian goitti haik, deskanso errin birian goitti bi, zea, guardiaziil. Irazu Apezetxea, Erramun
Aipamena ikusi-Eltzetzuk.
-Eltzetzuk tope gisa 'ta. Benga motillak 'ta hala 'ta arba bire bate jon giñen 'ta malda, kixton malda.
Irazu Apezetxea, Erramun
Aipamena ikusiEuna argittu zun 'ta eskerrak eunak argittu zun. Malda 'ta harkaitza 'ta zerriy hoi, zea hoi. Tenika lepotik (?) heldu zala ezkerreko palda hoi.Irazu Apezetxea, Erramun
Aipamena ikusi-Sandios! Alde askiyan.
-Bai. 'Ta geo zea, zerbaitte kontatu 'ta palta. Maldazartako(?) gaiñin kontatu 'ta hiru palta 'ta horra!'Ta leno Aizekogaiñin hortxe ttun denak. 'Ta bai hementxe ttuk nombaitte.
Irazu Apezetxea, Erramun
Aipamena ikusi'Ta edadetuk 'e bai batzuk haundi xamarrak bazin. Haik erki joten zin, biño bestik gazti haik ezin seittu. 'Ta Burnaizira alletu 'ta polliki-polliki, polliki-polliki puxka 'atea maldara ate ber izaten da han 'ta. Ate genun, goiko gaiñea ate genittun.Irazu Apezetxea, Erramun
Aipamena ikusiHamabi bagiñan, hamabi laun 'ta hamabiyak hantxe geldittu. Bota genittun malda beitti biño, arbola zen dena. Zoko bat 'ta arbola 'ta josus! Zaku haik jo 'ta leertu! Estutuk izaten zin fuerte Irazu Apezetxea, Erramun
Aipamena ikusi-Trato guziya euskaldunakin.
-Saten 'men zun. 'O zea saten zun harrek han malda batin 'men zeuden hizketan taberna 'men zen. 'Ta han taberna hartan juntatu 'ta.
Irazu Apezetxea, Erramun
Aipamena ikusi'Ta malda hartan (...) 'ta ezin. Ezin 'ta ezin. 'Ta han ai 'men zen arre 'ta arre, 'ta benga 'ta benga. 'Ta pixka 't jon 'ta geldittu, 'ta pixka 't jon 'ta geldittu 'ta.Irazu Apezetxea, Erramun
Aipamena ikusi-Jo hau da! Bitu leheno kantatu ttuzunak, hemen dozte baita 're. Amerikako bizitza. Maldaburuko indianua etorri omen den neska! Arbelaitz Sarasola, Rufino
Aipamena ikusi-Errotako errekatik ahuntza 're ez zen iyoko, halako bire, gurdibire xar bat. Kurba 'ta zikiña, malda 're bai galanta!
-Errotatik Txaundoa?
-Txaundoa.
Pagadizabal Artola, Joxe
Aipamena ikusi-Ah, `ta garlia ze itten zen realan, reilan gañin geldittu?
-Garlia ez, barrika zea zen haundiya, bi karga `ta erdi `ro holako barrika `ta bueltaka bueltaka, bultzaka karri `ta, ustu `ta, utzi `ta, trenbirik malda zun hor `ta
Arbelaitz Sarasola, Rufino
Aipamena ikusi-Zuek goldia ezin zenuten sartu! Malda!
-Bai zea, malda ikarriya!
-'Ta makua zein da? Makua zer da hanako...
-Hiru hortzekua kierrakin. Lenotik bestia bazen laia.
Pagadizabal Artola, Joxe
Aipamena ikusi-Bai e?
-Santander. Hua dena aziendakin ibiltzen zin. Guria 'ta Portuberrin 'e parte batzuk bai biño, bai malda errak e!
Pagadizabal Artola, Joxe
Aipamena ikusi-Betti.
-A...
-Segun ze malda haundiyo 'o ttikixio. 'Ta tornua, hango tornua nik jarri nun. Kablikin bagoiyak atetzeko.
Pagadizabal Artola, Joxe
Aipamena ikusiHandik beitti hasi baliu ura, gaizki ibilliko giñan. Otsamanteiko itxian pare-parin do hoi, beste maldan. Pagadizabal Artola, Joxe
Aipamena ikusi-'Ta hantxe hua ttarraka bultzaka.
-Pisatu 're itten zun 140 kilo 'ro. Biño lurran gaiñin zijun goitik beitti maldan, malda, malda izuarriya gaiñea 'ta beak 'e bazun arrixkua irristu 'ta putzoa juteko.
Pagadizabal Artola, Joxe
Aipamena ikusiArraura torri topuan, Arraun jetsi 'ta Audeleko malda hortatikan kamiyuan seittu berrian belar sorotikan zean bizi zian.Mitxelena Gelbentzu, Joxemari
Aipamena ikusi- Bai, Altomirakruzen. Monagillo! Jolin! Han itten genittun guk... Bo! Herreran eskolan ibiltzen giñan, Herreratik eskola, Altomirakruzea, pues, kamioyak ordun iyotzen zian puertotik kokokin, platanukin 'ta maldan gora ezin iyo garaiy haitan, bakizu, kia besteik ez, bum, bum, bum, bum, bum.Zabaleta Labandibar, Joxe
Aipamena ikusiZembaitan miña hartzen e! Holako biria, mandabiria, ixtu-ixtua, mandua pasatzen zen mokua. 'Ta... nekatua, malda, jo Zaiko gaiñeiño. Jo... 'ta nekatua Urraireko, Urraireko lepotik zeara... sei kilometro jon 'ta torri hamabi kilometro kamiyoz. Deneta lau ordu jon 'ta torri.Lardi Landa, Joxe Luix
Aipamena ikusi- Jo! 'Ta karo hoi dena mendiyan itten zen hartako 're tokiya maldan 'ta Elizondo Lekuona, Domingo
Aipamena ikusiGoiko zea itxian azpiyan hasi 'ta maldan, gue terrenu hoi maldan zinik ordun etzitzaigun iruitzen, han pixtu kandela aurrenekua goiko muturrin,Pagadizabal Artola, Frantxiska
Aipamena ikusiBestia Xeundo iyo gotti zean gotti errotako malda bado gora harrei billa izan baizin (...) harriya botzen ziyoten jotzeko moun guriak... gor itten zun gue Xeundok muti kozkorrak!Pagadizabal Artola, Frantxiska