aieka

Forma mugatua: 
Ayeka
Kategoria gramatikala: 
Izena
Batuan: 
Alde, aieka
Esanahia: 
Gazteleraz: 
Lado
IkusiAipamenaHiztuna
Aipamena ikusi- Hoi ba! Jendiak, jendik bazekiyen gaiña, e! Arreglatzen zela ongi. Askok saten zuten: "bai, arreglatuko 'zute!" Saten geniyon: "segun nola don beste ayekatik" Eta "Beitu beitu nola don!" "A! bueno, eskatu zuek, plantxa-plantxa iñ, 'ta ekarri! Eta moldatuko dugu."Zubialde Olaskoaga, Kaxilda
Aipamena ikusi- Artikuzkua ez.
- Ez za gotzen.
- Harrobikua bai. Harrobiyan bagoiyakin harriya nola ibiltzen zuten ayeka batetik bestea,
Zabalegi Lazkanotegi, Joxepa
Aipamena ikusiez dakit jaingokun zeaz... euzki gabe bizittu giñan gerra hasitako urti hartan. In zun urte bat... 'Ta aieka guzitatik soldadua 'ta guardiya 'ta beno. Ogiya billa torko bagiñan 'e eozin tontorretan bazozten guardiyak jarriyak: pa 'ta... ti 'ta... Nei ez zitt tokatu beñe jotzia miño...Pikabea Artola, Arroxa
Aipamena ikusi- Nahiz 'ta zuek kontatu 'ta iñalak iñ... haiñ-haiñ gorra, ez?
- Bai, bai. Ez da imajinatzen zer den gerra. Aieka guzi... nonahi herittua zu, ni beti akortzen na, goitik betti ogiyan billa helduki 'ta zea, Paotxikitako buelta itten du 'ta zokua hartan
Pikabea Artola, Arroxa
Aipamena ikusiturnun itten zuten lana. Nik kasi nun. A! Oiañ berriro torri da... san niyon... "Aizu, Okilliko berri jakin nahi luteke", bi tokitik baizen indarra 'ta oaiñ saldu in zen fabri... hura, Iberduerok saldu in zun beste norbaittei, 'ta beste aiekatik heldu zen indar harrek makina diferentia zunPikabea Artola, Arroxa
Aipamena ikusi- 'Ta zein... Portuberrira bilerara Tornolakua bakarra 'ro kanpotik 'e...?
- Jotin zin e. Altzibar aiekatik eta jende batzuk, beno, jakiñak: pudientes un poco... lana zuten mutil batzuk eta hola, gaiñekun...
Pikabea Artola, Arroxa
Aipamena ikusi- 'Ta gaiñeko senidik e lanin aittu berko zuten?
- Gaiñeko senidik 'e bat aieka batea 'ta bestia bestea 'ta denak a trabajar. Han ez zen iñondikan tortzen.
Zalakain Irastortza, Roxario
Aipamena ikusi- 'Ta ixtoia bazun zerbatte, oain aztua dakat nola saten zun 're... Behintzat hoi hemen jauntxua 'men zen, aberatsa 'ta... Trena hoik zittuna 'ta... Bakizu kostako zin garai haitan ez? Hoixe, hiru tren: bat Zorrolaiño, bestia Zorrolatikan han Bianditz aiekatako, tunela 're bazun Urrumendiku hartan 'ta, geo zihar...
Lekuona Artsuaga, Enrike
Aipamena ikusiiatzia ebakitzen zuten 'ta behiyak lotzen zittuzten uztarriyan, behiyak hartu, gurdiya jarri harrei 'ta mendira. Hala! Segi taka-taka-taka-ta. Mendira jon 'ta bagenun irriyo bat: mendiya aieka batin erdiya 'ta beste erdiya atera in ber zen iatzia. Zamaka: zamak iñ 'o bestela jorraaIñarra Lizaratzu, Manuel
Aipamena ikusi-'Ta gaiñekun zea ba al zenuten iriyik 'o?
-Ez.
-Ez?
-Iriyak hor aieka hortan Portuberrin bakarri zin.
Pagadizabal Artola, Joxe
Aipamena ikusiOan hor ai da zineko zea hoi itten, hoi 're dena hoina zen. Bai. Hoi dena, Lintzingo bi aiekak. Dena hoina zen. Horko industri hoi dena.Harreguy Agirrezabala, Xabier
Aipamena ikusi- Hua kaputxinotan ayeka hartan bizitzen zen. (...) Biño Gasparren goiyan, bazterrian bizittu zen.
- Zein zen hua? Ba! Igual da! Harrei itten ziyon... Joe, harrek iña izan ber zula, zea!
Arbelaitz Sarasola, Rufino
Aipamena ikusiHauzko ayeka, erdiyan hauzko ayeka, hau, aldi hau biño hamar urte gehiyo, zarruo, zarragua da. 'Ta hok anaiyak denak, ni ez gaiñekuak han jaiyuk dia 'ta ni berriz itxi hontan.
- Hau hemen.
Mitxelena Aranguren, Santos
Aipamena ikusiSan Martzial aldetik eta, harek itten baizuten eta handikan derrotxe emate zuten batin eta bestin eta bestik eta bestin. Hillaetik in 'ttugu guk Irun ayeka azaldu gabe.
- Bai, bai. Ordun ez zioken azaltzeikan.
Mitxelena Aranguren, Santos
Aipamena ikusi- Hacia Ameztieta.
- Geo Gorrintzolo.
- Geo ezkerreko ayekatikan Guardiko lepoa, Leungo xabala.
Mitxelena Aranguren, Santos
Aipamena ikusi- Gomakin itten duguna guk, biño zuek sokakin.
- Biñon sokakin, klaro! Bai, bai, bai. Kontentu aski bai, biño hala 're aski kontentu, e!
- 'Ta ze ibiltzen ziñazten, neskak elkarrekin 'ta mutillak beste ayekatik?
Enbil Urdanpilleta, Maria Jesus
Aipamena ikusi- Guen itxian... Aldaria... Guen... Bai, ni jaiyotako itxian aldaria zon! Ordun jartzen nitzan ni ne silla pilla haikin aldarea beira, eta apaizak ne... Guen ayeka beitu 'ta... Maten zunin be ordena nik itten niyon silla denari buelta eman, belauniko ioten nitzan bittartin, Enbil Urdanpilleta, Maria Jesus
Aipamena ikusiBat Alemendi aldekua deitzen geniyona eta bestia Itxipi ayekakua. Itxipi ayekakua zen, e... Herri lurra. Ordun harren errenta patu in ber izaten genun, biño gainontzekua ez, gainontzekua itxekua. Enbil Urdanpilleta, Maria Jesus
Aipamena ikusiGurutze ayeka jonta berriz estrataz jon... Jon berrin, itten giñan, Xixtiyoko zea, e... Zalaiyan gotti iyo, Gurutzeko kamiyoa. Gurutzeko kamiyotikan kamiyoz joten giñan, uan beziñ biria, kamiyua, ez zon, zakarra zen, kazkarra holokua zen,Enbil Urdanpilleta, Maria Jesus
Aipamena ikusiBiñon... E... zea ayeka, e... Gorrintzolo aldea tokatzen zigunin, birian azpikaldia zen 'ta hora in ber zen zalaarduk hartu 'o zamaka eta gurdiya sartzen zen lekuiño atera. Zen ttikiyua 'ta nekesuo. Eta gu... Mendiyan hoik itten ai giñan bittarte, itxian zenak ilarra billu, eta... Enbil Urdanpilleta, Maria Jesus
Aipamena ikusiAlambre hoi bi ayekatatikan eskatzen zin eta errenka hua dena betti jeixten zen, e... Gotti jontako aiyen hura dena, be lorikin, lore hori bat itten zun, peajosua, eta geo eskuz billu ber izaten zen hura, eta hua 're bai, hua auzo lanin itten genun.Enbil Urdanpilleta, Maria Jesus
Aipamena ikusiOrdun itxi ingo zen hua. Eta geo bestia hemen Aizabe 'o Aizate 'o... Hor bazen nombatte, hor bazen nombatte mendiyan
- Karrika ayekan?
Berrondo Iartzabal, Luixa
Aipamena ikusi- Aizate Iturriotzen izango zen. Biño Errentiko partea. Errenteiko partea.
- Txoritokieta inguru hortan zen nomatte.
- Txoritako ez, San Markoko ayekan ez, beste Txoritokita.
Berrondo Iartzabal, Luixa
Aipamena ikusiYa presumiamos, kaikuk, eta hoi. Biño geo beste ayekakuk 'e bazin, que nos odiaban. Zertik ordun karlistak karlistak zin e! Zertik karlistak eta nazionalistak era odiarse! Oiyartzunen gorroto gaitza zen bata bestiri! Hala jon zen geo e! La matanza que hubo.Berrondo Iartzabal, Luixa
Aipamena ikusiPues ordun kombentuk eta denak hustu in zin, zertik bildurra zen eta gue, guk genun izeba monja Agustinetan bat eta bestia Santo Domingo en el Alto Miracruz. Biño Santo Domingokuk eta ez dakit, uste 'ut Bizkai ayeka jon zila. Berrondo Iartzabal, Luixa
Aipamena ikusi- 'Ta kale ayeka hoi, lengun zeiñek esan zin, zea e... Plaza ez zela. Karo, oain zea da, e... Galipota 'ta xabala, biño len dena harriya 'o 'men zen.
- Goiko kalia?
Bikandi Aristizabal, Maitxo
Aipamena ikusi- Geo han izango zin... Bueno oain... Ez dakit ordun izango zin. Gaztaiña 'ta ba al zin ordun Urkaben?
- Ez. Geoztik jarriyak dia. Leno zena piñua. Han denian, Urkabeko beko ayekan dena piñua.
Bikandi Aristizabal, Maitxo
Aipamena ikusi- Itturriya ereki 'ta dembo gehiyo ber zun, biño itxian.
- 'Ta ordun, harriyak zozten, askatik kampoko ayeka?
- Bai. Ez al za errepetu?
Bikandi Aristizabal, Maitxo
Aipamena ikusiAber, hola arropa garbitzeko 'ta bazterrian zean bazterrian hola tokiya.
- Bai.
- ' Ta kampu hartatik ura hartu 'ta garbittu. 'Ta ura kentzen dena beste ayekatik joten da 'ta norbea ez da bustitzen.
Bikandi Aristizabal, Maitxo
Aipamena ikusi- Hoi da. Biñon, garbitzen ai zena, pertsona jarko zen kampoko ayekatik.
- Kampoko... Klaro! Kampoko ayekatik...
- Harriya izango zen...
Bikandi Aristizabal, Maitxo
Aipamena ikusi- Xabalen da oaiñ kantoiyian zea, 'ta leno zen, itxia nola da, zeak... Xabaleko itxi hoi, harrek goiko kalea ayeka hora... Kantoi hartan itturriya 'ta goiko kalin 'e beste itturriya. 'Ta geo zea, zeako Kamioneko 'ro, kontsejupeko atzi hartan berriz, beste itturri haundiy hura.Bikandi Aristizabal, Maitxo
Aipamena ikusi- Bai, herriko jende asko izango zen batzokiyan, ez?
- Jende asko. Batzokiya 're tokiya 're in zuten hor Romeroneko beko bizitzan. Nola da estatua? Harren beste ayekan bazen 'ta. Batzokiya 'ta bestia killikupia nola,
Bikandi Aristizabal, Maitxo
Aipamena ikusibi launek eta bat neskan ayekatik hartu 'ta bestia beste ayekatik 'ta bi neskak kamarakin hartu aurrian 'ta utzi in ber kamara azkenin! 'Ta utzi 'ta haik kargaderoko gaiñea bota kamarak gui. 'Ta geo kamarak billa, berriz 'e atzetik iyo, kargaderua itxiya atzetik eta. Joe! Alukeiya!
Arbelaitz Sarasola, Rufino
Aipamena ikusiArratsin loik itten ez. Hurrungo eunin loalik amorratzen! 'Ta lana in ber! 'Ta negu biziya! Leiyuk ereki kamiyo ayekakuk 'ta hotz errakin bai, zeai kontzetik, lua pixka 't despejatzetik.
- Jo!
Berrondo Iartzabal, Luixa
Aipamena ikusi- 'Ta geo alta, ezkondu giñan 'ta san genun, bueno, oaiñ bakotxa be ayekatik.
- Zembat urtekin ezkondu ziñan?
- Zembat urte izango nittun nik ordun? Hoeita... Hoeita lau 'ro... Zerbatt inguru hoi.
Iza Artola, Joakin
Aipamena ikusi- Kastro ayekatik?
- Ez, haunzko muturrin. Pelota sartzen 'utelako zea hartan, oaiñ 'de atia han eongo da.
- A bai, bai!
Lardi Landa, Joxe Luix
Aipamena ikusiez dakit badakizun non den?
- Bekostatua zeiñ da?
- Bekostatua Iruñarreneku hoi, itxian azpiko ayekako itxia...
Egimendia Aranburu, Korneli
Aipamena ikusi- Han esan ziuten ba, kampoa atera giñan gu, 'ta soldado mordoska bat heldu zen, reketik, Napar ayekatik heldu zin 'ta hoi 're Naparreko zean do ba, birian Galtzaberriku hoi 'ta. "¿Qué hacen ustedes aquí?" "Esperando a ustedes", nik.Egimendia Aranburu, Korneli
Aipamena ikusi- Bai, bai. Bai, biyek batea biltzen zin. Bat ayeka batea 'ta bestia bestea. Deittu ber zen, nahitanahiyez 'ta deitzen zenin, biyek joten zin, bat 'o beste, norbatte beti. Bai, bai.
- 'Ta nola ibiltzen zin? Zaldiyan 'o, nola ibiltzen zin?
Zubialde Olaskoaga, Kaxilda
Aipamena ikusi- Kartakin. Eta hantxe pasatzen genun demboa. Biñon, nola ibiltzen giñan! Biño beti hanka... Oaiñ, hankik gabeku honek hala san izaten zun: "gu parregarriyak gattun ayeka batetik bestea jostatzea! Tokiyik ez bagenu bezela!
Zubialde Olaskoaga, Kaxilda
Aipamena ikusiEta horrengatik eoten zen peligroso, eta askotan jendia ibiltzen zen beko kalin barrena, bono... Zeara beko plaza ayekan barrena, beste ayekatik ateata ibiltzen zen. Bai, askotan. Ui! Zembat biaje in 'ttugu hola geok, bildurrak eroi itteko! Neone 're behiñ eroi nitzan!
Zubialde Olaskoaga, Kaxilda
Aipamena ikusi'Ta belaunan gaiña miñ hartu nun. 'Ta geoztik beti beste ayekatik, beste ayekatik ibiltzen giñan. 'Ta paraja txarra zen. 'Ta ayuntamientoa joteko 're aurrealdia denin halaxe zen. Oso gaizki. Eta ayuntamientun gotti joteko, eskaillerak ez oain bezela! Nolako eskaillerak!Zubialde Olaskoaga, Kaxilda
Aipamena ikusiJenealin ibiltzeko! Beste ayeka, pixa kalia saten 'yogu uaiñ, hura, hura gaixtua zen oso! Hura txarra beti!
- 'Ta sekundinona zein zen?
Zubialde Olaskoaga, Kaxilda
Aipamena ikusi- Baratzan ayekatikan.
- Berez hiru metro itxian kantoira. Ez da izango.
- Gutxiyo! Atzeko atia guk esaten geniyona bertan, kontratikan.
Arbelaitz Sarasola, Rufino
Aipamena ikusiHaik hil zin Lemonako frentin. 'Ta han eondu zen baita 're ne gizona gorriyan ayekatikan gudari, gudariyak zin hemen reketik bezela, gudariyak eta militarrak. 'Ta han eondu zen. Eta anaiya, bi anaiyak alkarren kontra mendi berin ibilli zin! Pentsatu, hoi 're bada ba, e?!Iragorri Iriarte, Frantxiska
Aipamena ikusiSan Markostikan erki hartzen baizuten gue ayeka hora, 'ta guk tiruka sumatzen zinin itten giñan zuiya, oan 'e han eongo da, Altzibarko zuiy haundiy hora, hara azpira joten giñan. Igual igual zen jon ezta 're biño! Biño, defensa, iruitzen! 'Ta hara joten giñan,Egimendia Aranburu, Korneli
Aipamena ikusi- Difentzi erra!
- Ekarri... Bai, lembiziko eunin iya paeta jo nun! Atzeka hasita! Ayeka batea beitu nun, biño bestia ez kusi nik! 'Ta geo bai, izautu nun!
Elizondo Lekuona, Domingo
Aipamena ikusiBi ahizpak jarri bi ayekatatik eta hala! Han gizonak bezela lana itten zen.
- Indar haundiya ber al zen tolaria estutzeko?
- Bai. Hua ibiltzeko ordun ber zen, gaztiak giñan 'ta! Ordun eozein gauza guk! Bai.
Zabalegi Lazkanotegi, Joxepa
Aipamena ikusi- Bai. Denetik. Geo, maldaxka 'ro hola da 'ta malda hai denak frutaz betiak izaten zin.
- Hoi zer zen, kamiyun beste ayeka?
- Bai, bai. Karrikalde guzela, kamiyun eskoita.
Zabalegi Lazkanotegi, Joxepa
Aipamena ikusi- Behiyak ayeka batin 'ta anduak bestin, hola alleka hontan mandual eta manduak beste allekan hola erdiya hutsaElizondo Lekuona, Domingo
Aipamena ikusiJakiña, be preziyo bat patu ber bailiyoteke, miño sajeraziyuk dia ayeka batea 'ta bestea ez do nibeltasunik hor.Mendiburu Etxeburu, Teodora