betzi

Kategoria gramatikala: 
Zenbatzailea
Batuan: 
Bederatzi
Esanahia: 
Gazteleraz: 
Nueve
IkusiAipamenaHiztuna
Aipamena ikusiBetzi senide, bakarrik no, e! 'Ta oaindik berriketan.
- Maiyan otordun pilla erra elkartuko ziñazten!
- Bai, hoixe bai.
Zabalegi Lazkanotegi, Joxepa
Aipamena ikusi- Pensa 'zu ez! Oain lenuo harrapatuko nuke, bai! Pensa 'zu betzi senide giñan 'ta bakarrik geldittua naz. Bat gerran...

Zabalegi Lazkanotegi, Joxepa
Aipamena ikusiPobreza zen ordun haundiya.
- Zuek 'e betzi senide ziñazten...
Zabalegi Lazkanotegi, Joxepa
Aipamena ikusi- Hala zinen, hala zinen... Que si tenía exito. 'Ta geo Oiartzunea, betzitan... ke betzitan...
- Hamarretako itxea, gotzen nan. Eta oaindikan Txikierdin azkeneko pieza jotzen hi, dantzan sueltun 'ta geo izaten yun kriston korrekalles.
Manterola Arrieta, Maillolli
Aipamena ikusi- Ez ba!
- Hoixe!
- Betzitako meza joten zena; alperran meza izaten 'men zen.
Mitxelena Aranguren, Santos
Aipamena ikusibiñon hiru hillabetin urtian jon baldin banitzan beste betzitan igual ez. Eta hori, e... Askotan pes zerbatt iñ ber zelako. Egiya da, in ber izaten zen! Zertikan ordun e... Lan asko itten zen eta eskuz itten zen eta denantzako izaten zen lana.Enbil Urdanpilleta, Maria Jesus
Aipamena ikusi- Haunditakua 'ro ttikitakua?
- Seastiarrene... Bi bizitza zittun, 'o 'ttu, hobekiyo sateko. Eta gu bizi giñan partia haundiyagua zen beste bizitza biño. Eta guen itxian ioten zin... Behiyak betzi, inguru hoi, e...
Enbil Urdanpilleta, Maria Jesus
Aipamena ikusi- Ohittura!
- Biñon jartzen genun, jartzen genun, eta iyotzen genittun... Betzi, hemezortzi eskaillera! Gambarara!
Enbil Urdanpilleta, Maria Jesus
Aipamena ikusi- Bazkaltzea 're itxea tortzen giñan, e! Eta hala, pues nik betzi urte arteiño. Biño betzi urtetan osaba bat bagenun apaiza, eta harren desiua zen nombatte denai estudiyuk matekua, eta anai zarrena apaiz, hua ni biño leno jona zen seminaiyoa etaBerrondo Iartzabal, Luixa
Aipamena ikusinei betzi urtetan Donostira eaman ziten en el Paseo de Francia Las Teresianas. Interna! Erderaz ez nakila! Gaiña obligatzen ziguten, e! Eskolan desdeluego ordun ezin zen hitzik euskeraz iñ, anillua maten ziguten.Berrondo Iartzabal, Luixa
Aipamena ikusiNik itten nittun nearrak! Onez onez hartzen ziten, biño keba! 'Ta azkeneko bronka bota batek, eta ordun kizkurtu nitzan, bai 'ta ya geo betzi urte in nittunin feliz! Ya geo jarri nitzan, biño lendabiziyan... Gorra! Iñor izautzen ez, eta erderaz 'e jakiñ ez! Berrondo Iartzabal, Luixa
Aipamena ikusiApuru errakin jon nitzan, berrogeita betzi urtekin, gaixua, e! Biño hiru seme-alaba nittun estudiatzen, e! 'Ta berrak itten 'ttunak! ¡Ai, con que dolor! Iñor izautzen ez, 'ta además era un colegio... Geo zeatu zen, juntatu zin pobrikin 'ta zea, biñoBerrondo Iartzabal, Luixa
Aipamena ikusi- Ordu bitatik lau t'erdita. Arratsaldia. Betzitatik hamabita goizin 'ta ordu bitatik lau t'erdita. 'Ta geo partikularra. Y había de todo, material pa todo. Haundiyuok beranduo gelditzen zin.
- Karo, partikularrea jongo zinak, han gelditzen zin, geo...
Berrondo Iartzabal, Luixa
Aipamena ikusi- (...) batzutan betzitan 'ta goizin 'ta holako ordu raro batzutan izaten zen ordun?
- Ez, goizin. Ordun ez zen izaten zeik...
- Nei amak san zin kaja eamateko zinta batzuk izaten zila.
Berrondo Iartzabal, Luixa
Aipamena ikusiehun urtekuk, ehun emakume eta betzi gizasme. Ehun emakumik eta betzi gizasmik doztela. Emakumik geyo. Bai. 'Ta parte zarrin bertan berrogeita hamar pertsona ba 'men dozte ehun da geyoko urtekuk.Pikabea Artola, Arroxa
Aipamena ikusi- A, zea... Haurdun!
- Bai. Seittun 'ta... Hogeita batin... Nola zen? Hogeita batin betzi hillabete ezkondu giñala eta hogeita biyan jaiyo! Bai!
Iragorri Iriarte, Frantxiska
Aipamena ikusi- Goiz jongo ziñan, ez?
- Ez, ez, zortziyak betziyak... Zortzi terdiyak. Zazpitako topua, zazpi terditan Errentaiyan zen topua 'ta Errentaira ailletzeko zortziyak eta... Betziyak 'ta han partitzen.
Irastortza Artola, Inaxi
Aipamena ikusi- Igual, igual. Geo komuniyua ordun hamar urtekin itten zen, eta amak san zun hoiri komuniyoa bialtzeko. "Batei bialtzen baut bakarrik, 'ta bestia..." Hiruak igual igual jantzi 'ta betzi urtekin kumuniyua. Bikaiyui galdetu aber ingo zun 'ta baietz, doktriña baldin bazekiyen.Bikandi Aristizabal, Maitxo
Aipamena ikusiHan sortu giñan behiñipein betzi 'do hamar.
- Jesus!
- Bai.
Sagardia Olano, Maitxo
Aipamena ikusi- Gu erori izandu giñala betzi! Matxaiñeneku hortan! Kauen... Ordun 'e izaten zela...
- Bai, halako biria 're.
Arbelaitz Sarasola, Rufino
Aipamena ikusikampoa igual. Biño ordun ba zortzi bat eun behiñik piñ etxetik atera gabe. Elizan sartzia in gabe iñ arte eon ber zenun zea, lembizi bataillua, 'ta batailloa ez zen joten amik, 'ta gero handikan zortzi 'o betzi eunea edo elizan sartzia. Entrada a la madre. Por la madre 'oSagardia Olano, Maitxo
Aipamena ikusi- Erretira?
- Oiñez torri 'ta zortzi terditako 'ro betzitako itxea. Eta bestela bronka.
- A, 'ta horregatik, gehixio aguantatzetik geo korrika!
Aduriz Lopetegi, Mañoli
Aipamena ikusi- Biño berandu... Ze ordutan jongo ziñan hala 're?
- Betziyak 'o, betzi terdiyak 'o...
- Hamarretako itxian ber izaten genun.
Iñarra Lizaratzu, Manuel
Aipamena ikusi- Hamarretako.
- 'Ta bestik joten zin
- Betzitan hamarretan itxian ber izaten zen.
Iñarra Lizaratzu, Manuel
Aipamena ikusiGuk haurra izaten genun eta zortzi eunin itxe barrenin eon ber izaten genun 'ta betzigarren eunin ate ber baldin bazenun teila buruan jarri 'ta kanpoa. 'Ta oaiñ? Haurra izaten 'zu nahiz klinikan 'o nahiz itxian 'ta viva, toda la libertad, toma, ya esta. 'Ta gauza baldin bada, espezial iña gaiñea, oso ondo iña harrapatzen dut.Iñarra Lizaratzu, Manuel
Aipamena ikusi'Ta zertako zen guetzako kastigu hoi? Ezin zenun zortzi eun etxian pasatu 'ta betzigarrenin teilla jarri 'ta ate ber zenun ataira. Miño zer dia gauza hoik? Aski 'ut, kriston oraziyua botzen ai naz!
- Errezun. 'Ta zu teillana gotzen za e?
Iñarra Lizaratzu, Manuel
Aipamena ikusi- Ni teillana? Ni atetzen nitzan teilla jarrita, gaixua, Intxaurmendin bizittu nitzanin, teilla jarri 'ta kanpoa atetzen nitzan ni lendabiziko haurrakin, ¡jolines! Hoixen. Etxetikan teilla jarri 'ta betzigarren euna uste 'ut izaten zela, kanpoa zerbatten billa jon ber bazenun, teillakin.Iñarra Lizaratzu, Manuel
Aipamena ikusigeo atta betzitakoa 'o hamarretakoa 'o moldatzen zenian 'ta txandatuz. Biño jendia ordun eliza! Kamionak Txikierditik eta Gurutzetik eta kamionin jendia. Kamiona kargatu 'ta...Bai, jendik uaiñ biño arrakasta gehiyo zun elizak ordun!Harreguy Agirrezabala, Xabier
Aipamena ikusi"Zu gui launtzen hemen 'ta papeleran sartu ber 'zu" Papeleran sartu 'ta leno astian desmontin larogei duro irabazten 'ta geo fabrikan betzi durokin.
- Jo!
Elizondo Lekuona, Domingo
Aipamena ikusi- Ta zembat dembun aittu 'te zin hemen lanin 'ta?
- Haik, haik igual aiko zin, ez dakit ba zembat urte! Ba igual... Ai... Ez dakit ba nik, nik... Betzi bat urte nittun, zortzi urte... Bai, haik igual... Nik ez dakit ba, kompleto bukatu arte... Sei...
Lardi Landa, Joxe Luix
Aipamena ikusi-Ba... Azpeiti aldeko 'ta... auskalo nonguk 'zango zin. 'O Bitoi aldekuk 'o... Miño ordun soldado torrita 're ez daizu pasatzen zea hiru urte, ez hiru urte ez sei urte 'ta. 'Ta oaiñ azkeneku hoik betzi hillate itteko beldurrez. Lardi Landa, Joxe Luix
Aipamena ikusi-'Ta eskolan ze izaten zen oan bezela goiz 'ta arratsalde 'ta asteko eunetan 'o... 'O hoi gotze'al za ze orduteiya zen 'o?
-Bai, goizin betzitan sartu 'ta ez dait hamabitan atetzen giñan 'o orduatin. 'Ta geo berriz arrasaldin orduitan sartu 'ta lautan 'o...
Lardi Landa, Joxe Luix
Aipamena ikusi-Ardozkuk?
-Ardozkuk bai, hoik kartze' zittuzten mandukin.
-Manduakin?
-Zortzi, betzi mando alkarrei eatsita segi! Osea dena pastakin 'ta ongi jarriya 'ta bakotxak karko zittun hiru zaku 'ro.
Lardi Landa, Joxe Luix
Aipamena ikusi-Ordun ez dait ba nik zer zen... bi urte 'ro... zerbaitte, hogeita lau hillate, hogeita zortzi 'ro zerbaitte. 'Ta geo bazuten urtea, ez geo urte t'erdira ingo zuten, 'ta geo urtea. 'Ta geo betzi hillatea 'ta oan batez.Lardi Landa, Joxe Luix
Aipamena ikusi-Haurra ziñalik senidik bataz beste zmebat izaten zin etxian? Haur asko al zin?
-O! Ordun zea normal normalin sei-zazpi, zortzi, betzi. Bikuk gutxi! Bikuk arron gutxi.
Lardi Landa, Joxe Luix
Aipamena ikusi- Bai, barrenin. Batalloi bat, bi batalloi eondu zin! Aurrenekuk... Oso onak gaiña! Jesus! Gaiña han zen, Joxemari, handik, handik hiru torri giñan. Ttikina betzi hillabetekua, eta geo, ordun jaiyua, oihaletakua, goun dakat, ttikiya,Iragorri Iriarte, Frantxiska
Aipamena ikusiPorke harrekin 'e hiltzen zin auro! Tifusetatik aparte, beste... Gripe saten ziyoten izena, biño auro hiltzen zin harrekin 'e! Zortzi, betzi eun miñez pasata hiltzen zin. Bai.
Zubialde Olaskoaga, Kaxilda
Aipamena ikusi- Itten zuten talde batzutan, talde batzutan. Geo arratsin erretira goizo. Betzitako fix...! Dena itxiya.
- Dena!
- Dena.
Zubialde Olaskoaga, Kaxilda
Aipamena ikusiSeigarrena Iyurrita. Zazpiarrena Sastiko errota. Zortziarrena Anarre. Betziarrena Makutso. Betziarrena bai. Hamargarrena Karrikako errota. Arrasku errota saten geniyon, iual da.Lardi Landa, Joxe Luix
Aipamena ikusi- 'Ta bagiñan betzi senide! Ordun denak familia numerosa! 'Ta hoben-hobena mutilla jatorra eta gaiña zun patua soldauxka aurretik biño gerra torri zenin, eaman in zuten, korbata 'ta guzi ibiltzen zen 'ta ordun auzuak burla itten ziyoten: "hoi kaballerua korbatakin ta!".Zabalegi Lazkanotegi, Joxepa
Aipamena ikusiHor aitzen zin 'ta. Beste bagenittun, ez dait zembat zin, zortzi 'ro betzi 'ro gue zalaiyan haunzko ixkiñin gordiak.
-Oain oilluak din txaolin haunzko...
-Haunzko, zerrauran kampoko aillekatik hantxe gordiak, zakarra bazon han 'ta.
Irazu Apezetxea, Erramun
Aipamena ikusi-'Ta ordun ... Jo oain betzi hillatekin kejatu itten zin azken aldea!
-Bai. Bai, bai.
-'Ta zembat urtekin joten zen len soldauxka?
Irazu Apezetxea, Erramun
Aipamena ikusi-Hok betzi seme!
-Zapiraintarrak? Hoik Errentikuk?
-Hau zen Bordaxar hau, betzi seme 'ta zea ez dakit zembat urtekin alargundu zen, bertsuk battu jarriyak, hiru bai 'ta.
Arbelaitz Sarasola, Rufino
Aipamena ikusi-Bi afusillatu. Beste bi kartzelan. 'Ta beste bi jonak gerran 'o non zin ez jakin. 'Ta karo betzitik, hirukin geldittua. Arbelaitz Sarasola, Rufino
Aipamena ikusiMilla betzirehun eta
hamalaugarren urtian
jorraillaren hogei eta bost
zituen egun batian
Arbelaitz Sarasola, Rufino
Aipamena ikusi-Dena ...
-Oiñez. 'Ta nombaitik birexior bat polittxio zela iruitzen bazen handik barrena 'ta.
-Karo. Biñon, karo, euriyakin 'ta hondatu itten ...
-Goizin betzitako meza joten giñan. Ni mutikozkorra nitzala attakin.
Pagadizabal Artola, Joxe
Aipamena ikusiOlatxea, trena betzitan joten, betzitako meza harrapatzeko moun joten zen Arditturritik, goizin, gautxandako langillikin. Pagadizabal Artola, Joxe
Aipamena ikusi-'Ta ze ordutan ate ber zenun? Goizin jote al ziñan, kalea?
- Goizin, bai, betzitako.
-'Ta ze ordutan atetzen ziñan Txaundotik ?
Pagadizabal Artola, Joxe
Aipamena ikusi-Txaundotik Oñez zea! Taka-ttaka.
-' Ta goizeko zazpitako 'ro ?
-Ez betzitako.
-Zenbat denbo ber zen Txaundotik kalea?
Pagadizabal Artola, Joxe
Aipamena ikusiNik Burgosen hogeita bi hillabete kaballeiyan, eta beste hogeita betzi arte Albazeten. Roda izeneko herri batian.Iñarra Lizaratzu, Manuel
Aipamena ikusiEzin ezin zen ezin nintzan ai. 'Ta geo mezeta jo joten giñan goizian betzitako meza o' 'ta Oiartzun ko konsejupian orduan izaten zin pilla bat jokatzen Mitxelena Gelbentzu, Joxemari
Aipamena ikusi-Betzi urte!
-Betzi gaiñea?
-Bai. Oi! Hoigeita seikin ezkondu nitzan ni 'ta zu hoigeita hamarrekin. 'Ta zea esto, gu hasiko giñan igual elkar izautua behintzat hemezortzi urtekin bai!
Irastortza Mitxelena, Joxe Luix
Aipamena ikusi-Nere aita 'ta bere anaiya.
-Hoik
-Eta gu betzi seme-alaba eta beriak beste Almandoztarrak giñan gu 'ta dantzariyak harrenak 'e denak. Ze korro plazan in genun, nunca se me olvidará.
Irastortza Mitxelena, Joxe Luix
Aipamena ikusiLana iñez haik hasi zian. 'Ta geo gu giñan betzi seme-alaba, aita 'ta ama, betzi, hamaika eta osaba 'ta izeba genittunak, hamairu. 'Ta nere aita aitzen zen baserriz fuera hargintzan. Irastortza Mitxelena, Joxe Luix
Aipamena ikusiHamabost pezta. Biño ahizpak irazten zun betzi, betzi ... Bai, ahizpak betzi, hamabi iual ahizpak. Kozinan eoten zen famili haundi batekin.
-Non?
Irastortza Mitxelena, Joxe Luix
Aipamena ikusi- Bai, bai, bai. Betzi urtetan, ahora que me acuerdo, betzi urtetan komuniyua. 'Ta lenbiziko ahizpan soiñekua... Klaro, modista bazen ona han bizi zena, 'ta bordadurakin 'ta... Nola indako soiñekua? Polittagua! 'Ta soiñeku harrekin...Irastortza Mitxelena, Joxe Luix
Aipamena ikusiGu ibiltzen giñan, benga! 'Ta geo asper, "Ai, guazen illuna!". Ordun bakizu ordun goiz erretiratutzen giñen. 'Ta etxea korrika.
-Betzitako hola 'o?
Saizar Lopetegi, Lorentxa
Aipamena ikusi-Buff. Segun, udara baldin bazen.
-Udaran betziyak, bai.
-Bai, 'zango zin. Betziyak udaran 'ta neguan ez dakit goiz torko giñan. Illuntzeko...
Saizar Lopetegi, Lorentxa
Aipamena ikusi-Oaiñ atera betzitan.
-Atera beatzitan 'ta hamarretan.
-'O beranduo igual.
Saizar Lopetegi, Lorentxa
Aipamena ikusi- Kaguen!
- 'Ta zortzi milla duro man 'ta betzi ume kendu!
Elizondo Lekuona, Domingo
Aipamena ikusi- San Dios!
- Bai betzi umee batzu dirurier alde berrogehita hamabosten alde itten zin umik.
- Haraittako?
- Haraittako.
Elizondo Lekuona, Domingo
Aipamena ikusi-Bai bai.
- Karo zuek izautu itten animaliya nola ateko den
- Izautu hoixe
-haimbeste urtian
- Betzi ume 'ta betzi ume kendu 'ta
Elizondo Lekuona, Domingo
Aipamena ikusiBeti umik maitte, Jesus! Gue Texak saten du, oaiñ 'e saten du harek. Zea iandero-iandero betzitako meza eamaten 'men zittula bi mutiko. Andalurria Urrutia, Anttoni
Aipamena ikusiEta umi hoik jantzi beak haik eta betzitako meza eamaten 'men zittun. Biño aski dotore bai noski! Ui, Jesus, Jesus, Jesus! Umikin, beti umik maitte. Beti umik besun.Andalurria Urrutia, Anttoni
Aipamena ikusi'Ta san genuna, Oiyartzunen beste apaiza bat 'e bai. 'Ta san genuna, hoi seniriak nahi genittula meza emateko. Betzi juntatu zittuzten, betzi apaiz. Etxeberria Olaziregi, Joxepa
Aipamena ikusiBai. Erki da e! Betzi apaiz juntatu zittuzten senirianak.
-'Ta hoi noiz izandu zen, Joxepa?
Etxeberria Olaziregi, Joxepa
Aipamena ikusi-Eta iratzea zertako batzen zen?
-Haik beak, mutilzar bat Miel, mutilzarra deitzen geniyon beti, Miel zun izena. Eta harrek aziendak eukitzen zittun, betzi bat buru 'ro ez dakit zembat eukitzen zittun aziendak. 'Ta haintzako.
Etxeberria Olaziregi, Joxepa
Aipamena ikusi-'Ta tela 'ta nondikan ekarrita 'o?
-Tela dendatik eosiko zun, Errentitikan. Bai, kumuniyua bai. Hamaika urtekin gaiñea itten zen. Oan betzikin itte' ute, biño ordun hamaika urtekin. Bai.
Etxeberria Olaziregi, Joxepa