atzea

Kategoria gramatikala: 
Adizlaguna
Batuan: 
Berriz
Esanahia: 
Gazteleraz: 
Otra vez
Oharrak: 
Askotan bi formak batera agertzen dira: berriz atzea.
IkusiAipamenaHiztuna
Aipamena ikusi'ta atzea lengo tokira lanea! O...! Ne bizimodua dena hoixe zen, lana!Egimendia Aranburu, Korneli
Aipamena ikusiZembat, zembat etorri: "honek bai 'te du arregloik?" 'Ta "bai, hau dena eskatu 'zazu, atzea dena plantxatu 'ta ekarri 'ta arreglatuko dugu ederki, berriya bezela!" 'Ta halaxe itten genun.
- Soiñak zinak, gonak eta...
Zubialde Olaskoaga, Kaxilda
Aipamena ikusi- Bai, bai. Soiña 'o trajia, igual. Zembat traje buelta eman 'e! 'Ta atzea berri-berriya geldittu. Berri-berriyak!
- Diroik ez berriya eosteko!
Zubialde Olaskoaga, Kaxilda
Aipamena ikusi- Haurrai kontzea 're lengusun baten itxea tortzen... ez dakit zembat ume bazittun 'ta. Gue amak illoba zun hua 'ta pena maten 'ta ni bialtzen niñun 'ta maextra enteatu 'ta ne burua ez zela haurra kontzeko:9456], e! 'Ta itteko fabore eskola bialtzia. Atzea eskola!Zabalegi Lazkanotegi, Joxepa
Aipamena ikusikorrika jon 'ta hango batekin jon 'ta dantzan, irraako bat in 'ta atzea taberna korrika!
- Ordun goua bazenun dantza itteko!
- Bai. Tabernako lana bakarrik itten nun nik ordun, fregatzeko beste bat bai baizen.
Egimendia Aranburu, Korneli
Aipamena ikusi- Han 'ta bertan 'de bai zenbaitan.
- 'Ta bertan 'de bai, hemen 'e. Hemen 'de ura bagenun 'ta.
- Bihorrakin 'o, marmitak bete urakin atzea 'ta gotti, urik ez baizen.
Mitxelena Aranguren, Santos
Aipamena ikusinahitanahiyez beste bat erdalduna erdaraz zakina hartu ber zuten. Eta hortan arrazoiy izandu dute ben hizkuntzaiy atzea utzi eta erdara aurrera hartzia, aurrena hartzia. Sentidu hortan, e!
- Gezki pasa 'utelako.
Sagardia Olano, Maitxo
Aipamena ikusi- Bai, bai 'ta ordun itxea joteko 'de oiñez, jostatzeko dembo gutxi.
- Oiñez 'ta atzea berriz lanin!
- Bai.
Berrondo Iartzabal, Luixa
Aipamena ikusi"Eliza jon nahi al zenuke? Eliza, akaso elizan harrapatuko 'zu, 'ta mango 'izkazu berai". Eta atzea berriz Arkatexarrenetik eliza ne zestukin. 'Ta utzi elizan arropak 'ta zestu hutsa hartu 'ta itxea.Zubialde Olaskoaga, Kaxilda
Aipamena ikusi- Itxea berriz.
- Atzea Ergoinea, Txampaiñea.
- 'Ta hoi zematero 'ro garbi, itten 'te zen?
Zubialde Olaskoaga, Kaxilda
Aipamena ikusi- Ez! Garbittuk maten zuten.
- A...!
- Garbittuk eman, biño atzea berriz busti in ber zin denak.
Zubialde Olaskoaga, Kaxilda
Aipamena ikusi- Ogiyak eamateko ze Aizaiñea! Goizin, Aizaiñea. Ogiyak 'ta... Hara joten zen Aizaiñea ogiyak ematea 'ta korrika 'atin joten zen Larrazaalea. Ez do oso aldian, biño hara 're joten zen. Joten zen 'ta utzitze 'izkiun ogi pare 'at 'o hiru bat 'o guri eta atzea berriz bueltan kalea.Zubialde Olaskoaga, Kaxilda
Aipamena ikusi- Ez, gu ez giñan aspertu. Gu ez giñan aspertu. Gu hantxe seittu genun elkarrekin.
- Gora berak izango dia miño...
- Bai izaten zien momentuak, eunan batin o' bestin igual erdi muturka antzin, miño geo atzea aixkiattu.
Irastortza Artola, Inaxi
Aipamena ikusi- Eta geo, berriz, marmitak hartu topua hartuko
- Hutsak hartu 'ta atzea itxea. 'Ta goitik betti ikusten ziaten, 'ta topun etorri gea 'ta billa etorri ga! Launtzea amai.
Irastortza Artola, Inaxi
Aipamena ikusi- Altziberra 're bai, biño Txikierdin jende zeagua baizen. Errenteikua 'ta hola asko. 'Ta gu ze, hamazazpi hemezortzi urte 'ro. 'Ta hara jon 'ta handik auro bukatu ezkio, korrika atzea beitzeko demboik gabe. Egiya! Itxea ailletzeko auro.Bikandi Aristizabal, Maitxo
Aipamena ikusi'te dut hoikin? nik..?" huaxe pentsatzen nun e. Hainbeste zea zin, ez dakit ze klase zin, nik eniyoten... enittun izautu 're iñ, miñon e'nitzan nahi ordu handikan atera! 'ta Emitako birian atzea sartu. Jesus! Hua poxa hartu nun sartu nintzanin! san niyotenZalakain Irastortza, Roxario
Aipamena ikusiBaten deiya banun, esaminatzeko jon ber zula semikin Madridea 'ta aber jongo 'te nitzan, 'ta hamazazpi urte, ume kozkorra, Errentira! Nada, pero... 'Ta geoztik pues que si particular por aquí, particular por allá... Eta geo bertatik deittu ziten, atzea berriz 'e zeatzeko, hara hutsak betetzeaBerrondo Iartzabal, Luixa
Aipamena ikusibiño hogeita bat urte ber zen. Eta geo pues, el año treinta y cuatro, termine el treinta y seis, nazionalan oposiziyuk hasi genittun. Lendaiziko ejerziyua aprobatu eta bigarrena itten ai giñala gerra hasi zen. 'Ta gerra hasitzikin... Se suspendio todo. Geo hala, gerra bukatu zenin, atzea...Berrondo Iartzabal, Luixa
Aipamena ikusi- Ez. Batetik bestea in du 'ta! Karo, oaiñ hoi atzea itten zailla! Bai, bai. 'Ta harek kastillanua zen, 'o euskeraz bazekin...
- Kastillana zen.
Elizondo Lekuona, Domingo
Aipamena ikusiDenak. 'Ta kañoiyakin hasi zin, zimpiti zampa botzen zeara Donostiko kuartela 'ta. 'Ta geo guria 're, gue anaiya 're haikin batin atzea. Oaiñ, noaiño jon zin atzeka ez dakit. Biño, guria beti pentsatze ai 'men zen, guardiyan 'ta 're hasi 'men zen hua 're itten 'ta, "ño, nik oain alde in ber dit ba nolazpatte!Elizondo Lekuona, Domingo
Aipamena ikusiNi espantoka hantxe "Ixuri in dit zea, sua pistutzeko 'ta..." Harrek eltzia dena atzea kendu, bota zerriyai 'o ez dakit ze, 'ta berri berriya... Bestia torri bitartian, ez dakit patatakin 'ta zerbattekin...Zabaleta Labandibar, Joxe
Aipamena ikusi- Atzea itxea torri.
- Atzea itxea torri. Zembat dembun ibilli ziñazten batetik bestea?
- Ez dakit nik.
Lardi Landa, Joxe Luix
Aipamena ikusi-'Ta geo txermoniya banatzia 'ta hoi zertik izaten zen frigorifikoik eta ez zelako 'o, 'o errealo matetik 'o, nola izaten zen hoi?
-Ez zuk hil 'ta nei iul itxea karko zattunun, baserri batetik bestea. 'Ta hoi da txermoniyak. Kompaziyo batea Bonuban hiltzen zen, 'ta Bonubakuk mango zuten Palaziyoa. 'Ta Palaziyokuk hiltzin Bonuba. Atzea, kitto.
Lardi Landa, Joxe Luix
Aipamena ikusiGuk ezer ez... 'Ta sargentua 'ro eaman zuten arte gu hantxe. Geo utzi ziuten mendik libre, atzea tasisan 'ta torri giñan zeaiño Iruneiño. 'Ta handik topun 'ta...Lardi Landa, Joxe Luix
Aipamena ikusiOan dena berriz, oan dena piñua. Biño oan berriz buelta heldu da berriz atzea haitza 'ta sartzen ai dina.
-Bai, horrengatik saten zattut oan hala dela, biño aurretik nola zen.
Lardi Landa, Joxe Luix
Aipamena ikusi-Bai! Kataxuloa saten zuten sartu aurreka 'ta buelta ezin zela eman. Atze-atzeka ate ber zela. Estutu itten men zela. Ni sartu 'zandu naz 'ta ni sartu bezela ate nitzen, atzea.Lardi Landa, Joxe Luix
Aipamena ikusi-'Ta geo trabatu 'ta gaiñekukin ze in zenuten?
-E? Gaiñeko pizarrakin ez dakit ze in zun, iul itxea iul karri! Nolapaitte! Ni ez naz akortzen neone karriya biño atzea bizkarrin iual karri 'o astuakin 'o... Ez bat 'e harrittu.
Lardi Landa, Joxe Luix
Aipamena ikusiura kendu. Euzki pizar bat ate 'ta hankak han jarri euzkitan, haik jarri bazterrin beste harri baten gaiñin sekatzen 'ta berriz haik atzea jantzi e! 'Ta illuntze arte han eon ber! Hoa da e! Illuntxin martxa! Ne ardiyak hartuta.Lardi Landa, Joxe Luix
Aipamena ikusizerbatte erderaz 'e pixkat bai 'ta komei 'ta behintzat, saardua itxian 'ta saardua eskeiñi 'yo 'ta hasi dia eaten 'ta hor 'men dute nahikua ean 'ta libre! Atzea utzi 'ta osabaik gabe martxa beak. Harek salbatu zun. Bestela akabo zen. Eamango zuten.Iragorri Iriarte, Frantxiska
Aipamena ikusiBeti iabazi, 'ta beti iabazi!" Saten geniyon: "Ui, hoi suertia, zuk 'e suertia... Zaude pazientziyakin! Hara jarri berriz, jarri!" 'Ta jartzen zen 'ta: "hara oaiñ 'e! Atzea galdu! Berriz 'e!" Saten geniyon: "bueno, nearrik ez in, e! Bestela denak geldittuko ga nearrez!"Zubialde Olaskoaga, Kaxilda
Aipamena ikusi'ta harren bizkarra primeran geldittu zen atzea. Biño hartu zun golpe bat! Paretan harriya gaiñea jon zitzaiyon, e! Béak betti eroi zenin, harriya gaiñea!
- A...!
Zubialde Olaskoaga, Kaxilda
Aipamena ikusi"Ze arraiyene du harek, txerriy horrek?" Eta: "Ui jon berko 'zu Felix, jon berko 'zu" Andriak. 'Ta jon 'ta atia ereki du 'ta txerriya izutua han 'ta deus ez 'ta hemen ez do ba deus 'e 'ta beira ibilli 'ta atzea goitti.Irazu Apezetxea, Erramun
Aipamena ikusiAtta, attona, gue attona, atta, hain atta, haundi bat Inazio.`Ta hua. jeiki `ta beitu `ta. atzea etzaten `men zen `ta, berrize beitu taIrazu Apezetxea, Erramun
Aipamena ikusi'Ta nolabatte eondu giñan joten hasi 'ta miño atzea sartu 'ta gio honea berrizSaizar Lopetegi, Lorentxa
Aipamena ikusi 'ta gio torri topoa zeara Irungo topoa, topua hartu 'ta zeara Arraura 'ta, Arrautik berriz atzea oiñez torri. Irastortza Mitxelena, Joxe Luix
Aipamena ikusi- Bueno dia takoiy haundiya atzetik atzea.
- Hombesteko... Neria bai, holako takoiya bai izango zuten. Hortik horrea, honea gora. 'Ta haik Txikierdin jantzi 'ta... Txikierdin, Txikierdin ez nitzen asko atrebitzen, aurreo junta igual.
Iragorri Iriarte, Frantxiska
Aipamena ikusi"Manuel, zue galdeka heldu dia jon berko 'zu 'ta". "Ze erremeiyo! Jon berko! Hoin eskutatik nola ate!". Hala, seittun pronto jarri zen 'ta jon zin. 'Ta handik puska 'atea atzea berriz ate joka bat. San niyon: Zubialde Olaskoaga, Kaxilda
Aipamena ikusiHura batek hartu aurrian 'ta atzetik bestik bost-hortza. 'Ta polliki, polliki, polliki, polliki pasa atzea.
- Karo. 'Ta harekin in berko da lendaizi hontaka 'ta geo hola, ez?
Irastortza Artola, Inaxi
Aipamena ikusierdiya jarri gurdiyaiy 'ta gotti kartzen genun 'ta hura bota lurrea. Berriz atzea jon, beste erdiya gurdiyan jarri 'ta gotti ekarri, 'ta bota zenun hua, harrei gañin jarri. Gurdiya ondo jartzen zenun denbuan, etxea. Etxea torri, illunakin igual tortzen giñan, in ber izaten zin metak, illunduta igual.Iñarra Lizaratzu, Manuel
Aipamena ikusi-Plaira bai, Donostiyan 'o hola tokatu ezkio bero haundiya baldin bazen martxa errin bazkaltzeko garaiyin. 'Ta urin hiru lau zea 'billi, hiru lau san blas in 'ta atzea torri, bazkaldu 'ta seittun lanea. Jo... Huaxe! Bero haundiya zenin!Lardi Landa, Joxe Luix
Aipamena ikusi-Bai. 'Ta sartu 'ta... lembizi eskolai buelta barrenin man, tak! 'Ta tak eseita jarri. 'Ta geo karasol hua kantatuz berriz atzea kampoa. 'Ta beandu joten baziñan, maixtra altoxio eoten zen hola, zea batin 'ta harrei jon 'ta abepurixima 'ta bale. Harrek ez bazun erritik maten... Beandu jon ziñalako...Lardi Landa, Joxe Luix
Aipamena ikusiYa ke 'ta billu 'ta dena itten zuten ùes gurdiya kargatu 'ta karri. Bestela bi lan. Meta in 'ta geo berriz metatik atzea gurdira kargatu. Lardi Landa, Joxe Luix
Aipamena ikusi- Bai, 'ta... Manejuk ber dia hor 'e! Atzeka joteko 'ta geo toki estuan topatzen baza, jon in ber atzea 'ta!
- 'Ta motukin erki hartua izango zenun zuk!
Elizondo Lekuona, Domingo
Aipamena ikusiAtta, attona, gue attona, atta; hain atta, haundi bat Inazio.`Ta hua. jeiki `ta beitu 'ta atzea etzaten 'men zen. `Ta, berrize beitu `ta,Irazu Apezetxea, Erramun
Aipamena ikusiGeo handik atzea torri 'ta arropak jantzi 'ta geo kontentu hortxe tortzen giñan.
-Ez al ziñazten ailletzen kamiyoiño zuek?
-Ez, ez. Gu ez.
Irazu Apezetxea, Erramun
Aipamena ikusiIzuarriya argiya, dana iyunik ez bazen bezela argittu zun. 'Ta piuf atzea! Atzea kalmatu zen. Ne artin, ez dait ze ordu izango zin goizaldia zen. Goizaldeko hiruak 'o, orduiyak 'o zerbaitte hola izango zin. Irazu Apezetxea, Erramun
Aipamena ikusi-Atzea zetu genun, tamaiña karri genun kaja. Biño palta zerbaitte. Geo iatze itten 'o biltzen 'o ai giñala bat harratu genun rodamentua.Irazu Apezetxea, Erramun
Aipamena ikusi-Hantxe gelditzen zen bagoiya hustuta. Guk atzea tak, jira goitti 'ta bultza 'ta.
-Ordun kamiyua oan gaiñekua ez, biño pasatzen zittun kamiyua 'ta trenan zea.
Irazu Apezetxea, Erramun
Aipamena ikusiKriston ejuakin beste bertso bat bota 'ta. 'Ta hala, bestia ez oneko. Attona jon kampoa biño, atzea torri seittun 'ta berriz 'e: "Bueno Doloex zu 're denuntziatu ingo zattut ez bazu ixten 'ta itxi hau!"Irazu Apezetxea, Erramun
Aipamena ikusi'Ta goizin jon 'ta illunarrin torri atzea mandun gañin jarrita. (...) pizkorrak zin hoik e! Xebaxtian difuntua, 'ta Inazio... bi mandokin hoik behintzat han zaten tzin. Batek hutsa sartu 'ta bestik betik atea.Pagadizabal Artola, Joxe
Aipamena ikusihaik nola ez dia ba hondatuko? Han dena hondatu. 'Ta geo zeak kuartoko atiak kendu 'ta haik jartzen zittuzten ba komedoretako mahaiyan gisa inta. Haik atzea jarri ben tokitan 'ta aguantatu zuten. Mitxelena Gelbentzu, Joxemari
Aipamena ikusi- Gio atzea zea entiarrotako kantak, entiarrota berriz gu. 'Ta hasi giñan berriz gu. Gu hasi giñan berriz bai.Saizar Lopetegi, Lorentxa
Aipamena ikusiBerriz atzea permisua eskatu zeatikan 'ta urtebete pasa nun Real Compañia Asturianan ai nitzala, baserriyan lanin. Beste anaiya torri zen bittartin.Irastortza Mitxelena, Joxe Luix