yun

Kategoria gramatikala: 
Hika
Batuan: 
Zen
Aldaerak: 
Dunen
Esanahia: 
Toka: zukako 'zen'.
IkusiAipamenaHiztuna
Aipamena ikusi- Hala zinen, hala zinen... Que si tenía exito. 'Ta geo Oiartzunea, betzitan... ke betzitan...
- Hamarretako itxea, gotzen nan. Eta oaindikan Txikierdin azkeneko pieza jotzen hi, dantzan sueltun 'ta geo izaten yun kriston korrekalles.
Manterola Arrieta, Maillolli
Aipamena ikusi- 'Ta egiya dun, ez sartu, umik seittun zeatzen ttun, ahaztutzen zioten 'ta geo gurasuk haserretuk. Bai. Ez dunen izaten ez, miño tarteka bat 'o beste igual sartzen yunen miño gutxi, gutxi ttunen bai.Manterola Arrieta, Maillolli
Aipamena ikusi- Eske lengo festak errak zin: Carrera de burros batek jarri ar bero-berua...
- 'Ta zinta...
- Beti izaten yun gaiñea bat.
Manterola Arrieta, Maillolli
Aipamena ikusi- Neskana 'ta beste mutillantzat.
- Jendia asko joten zen. Honea barriyo guziya tortzen baizen. 'Ta bi...
- Neskan mestra yun zea, Delfina Perez. Eta mutillan maestra zen Maria Altuna.
Mitxelena Aranguren, Santos
Aipamena ikusi- 'Ta hor Pikoketan bazin gorriyak 'o, ez?
- Han hill zittuzten, zea, geo... Karo, Irun hartu, hartu ber zuten nazionalak 'ta Pikoketatikan barrena hasi zian 'ta hara jon zian, gañea gue atta izaten yun giddai aurrian.
Mitxelena Aranguren, Santos
Aipamena ikusi- Joxemanul yun hua, ez?
- Joxemanul.
- Joxemanul, bai.
Mitxelena Aranguren, Santos
Aipamena ikusi- Ahizpa 're bai bazin bestia, Mañula!
- Be ahizpa Mañuela.
- Mañuela bestia. Hua 're haundiya yun, e!
Mitxelena Aranguren, Santos
Aipamena ikusi- Biño be harri propiyua yun ehun kilokua.
- Biño geo semia Teodoro, arront ona zen harriya jasotzen. Ehun kiloko harriyakin arront ona.
Mitxelena Aranguren, Santos
Aipamena ikusi- Bai. Hoik izango zin.
- Txipin geo bazin zean, oain billak eta din hoi 'ta Txipi 're dexentia izango yun, ez?
- Bai. Txipik 'e izango zittun, biño... Ez, Artiakin ez kompaatu!
Mitxelena Aranguren, Santos
Aipamena ikusi- (...)
- Guk itxe zarra saten geniyona. Hua 're erre in yun dena 'ta horrei, zea yun,
- Bai, Irisokua.
Mitxelena Aranguren, Santos
Aipamena ikusi- Kamionin.
- Kamioyin sartu, iyo kamioyin 'ta martxa!
- Kamioyin ezin kaittu hala jende joten yun. Mutikozkor 'ta denak, redios!
Mitxelena Aranguren, Santos
Aipamena ikusi- Miño seko-seko zioken, hegua yun.
- Bai, bai.
- 'Ta zuek ze ibiltzen ziñazten astuakin 'o hola han, biria hartatikan?
Mitxelena Aranguren, Santos
Aipamena ikusi- Miño minara jon yun.
- Minan ibilli han.
- Ni e'nin minan ibilli.
Mitxelena Aranguren, Santos
Aipamena ikusi- (Luze) difuntua ibilli yun ba!
- Bai.
- Luzia bai.
Mitxelena Aranguren, Santos
Aipamena ikusi- San Narcison 'o.
- Hau San Narcison aittu yun lendabiziko.
- Arditturrin, beste, hamairu hillate in nizkin.
Mitxelena Aranguren, Santos
Aipamena ikusi- Horrea jon yun bai.
- Geo Arditturrira handikan? Miño soldauxkatik libratzetikan ez, bestela? Lanteira?
- Ordun asko jon zian bai, soldauxka.
Mitxelena Aranguren, Santos
Aipamena ikusi- Miño (Luze) difuntua soldauxkara ez jutetikan minara jon yun?
- Hoixe hala in zela. Gue Alejandro 'ta zeiñ ez! (Baxerri) 'ta, (Izabe) 'ta...
- Hoik denak.
Mitxelena Aranguren, Santos
Aipamena ikusi 'Ta geo mateilak ahittu in zin 'ta Arditturrira jon ber genula. 'Ta Arditturrin hamairu hillaete in nittun nik eta geo handik besteta ate giñan 'ta...
- Hoik kompañi berana yun ez?
Mitxelena Aranguren, Santos
Aipamena ikusi- Kukulluk?
- Bai Kukulluk.
- Bai, hua yun.
Mitxelena Aranguren, Santos
Aipamena ikusikanalik 'ta haik garbittu ber, miño oaiñ espezial jarriya do 'ta botzen du ura harek!
- Lanbarrengu hortan 'de bayun iguala errekan 'ta nik jakiñ ez han zeaik beleik baldin bazen 'ta krak-krak-krak itten 'ta han aittu gattuken gu lanian bi eun 'o
Mitxelena Aranguren, Santos
Aipamena ikusihormioi puxka 't botzen, hor katalan bat 'o bayun, goiko Lanbarrenen, katalan bat.
- Lanbarrengoia.
- 'Ta han hormioiya botzen aittu gattuken eta Antonio Gainza, ne launa hura,
Mitxelena Aranguren, Santos
Aipamena ikusiitxea jon yun hua bazkaltzea 'ta ni ne zakotikin jona, 'ta han jon nak bidia hartan 'ta krak-krak "Mekaguen, hor heaztiya 'o zerbatte..." 'ta harriya hartu 'ta tiraka 'ta altxatzen ez 'ta aittu niyun 'ta altxatzen ez 'ta geo entetu: Antonio san ziot 'ta haik parrak harrek:
Mitxelena Aranguren, Santos
Aipamena ikusi'Ta kolokatzen zea aittu yun Gallastegi, Luzio. Luzio aittu yun hua jartzen.
- Ez hua Ergoiengo zeak jarri zin, Artolak. Ximonenekuk.
- Miño Luzio ibilli izandu yun, Luzio 're, problemak izandu ziteken,
Mitxelena Aranguren, Santos
Aipamena ikusihasi berriya hartan e'yun ondo ibiltzen 'ta Luzio 're hara ailletu izandu 'uk, nekin jonta gaiñea.
- Ximonenekua, Ximonenekua behintzat bai hor.
- Ximonenekua 'ta behintzat aittu ttun hor tokiyak (...) saltuk ematen
Mitxelena Aranguren, Santos
Aipamena ikusi- Geogo bai, geogo.
- Bai geo... hor 'de aspaldi e.
- Xorruanea zea joten yun, Joxe Manuel Arkalekua.
Mitxelena Aranguren, Santos
Aipamena ikusi- 'Ta Pikoketan berriz, Inaxio bea aitzen yun. Han bilera haundiya itten yun Pikoketan. Irundar guziyak hara jon 'ta soruan denak saltoka, denak dantzan. Itxian aurreko... balkoian soiñua jo 'ta itxian aurreko zelaiyin denak... Irundarrak pilla 'rra bai.
Mitxelena Aranguren, Santos
Aipamena ikusi- Zea izango yun hua, Anderreiko Auxtiña.
- Auxtiña, Auxtiña.
- Neska azkarra, mekaguen dio!
Mitxelena Aranguren, Santos
Aipamena ikusi- Fuertia yun hua, emakume fuertia!
- Fuertia. Bai, otarre xextua izortu 'men ziyon miñon bai maindire zea 're.
- 'Ta akabo sorgiñak?
Mitxelena Aranguren, Santos