Gurutzeko baserriak

Nor Galdos Arbide, Faustino; Galdos Arbide, Juanito; Aranburu Lekuona, Tiburtzio; Mitxelena Aranguren, Santos
Lehentasuna 1
Transkribaketa Egina
Zinta OIA-060
Pasartea 0:34:40 - 0:37:40 (3' 00'')
Laburpena Gurutzen baserri handiak daude: Aldako, Sein... Arteaga Oiartzungo handinetakoa da; lur sail asko eta onak ditu. Gerran etxe askori eman zioten su: Erbiti, Artia, Bordatxipi, Larraburu... eta gero Irunen kale oso bati ere su eman eta Frantziara ihes egin zuten "gorriek". Bi bandoetakoei "Nazionalak" eta "gorriak" esaten zitzaien.

Transkribapena

- Pues hoi...
- Gurutzen?
- Aldako 'ta Sein.
- Sein 'ta Aldako 'ta hoik.
- Sein 'e Gurutze zeatzen dute, konsideratzen da. Gurutze bezela tortzen dia kartak eta hola, Seiñekuk 'e. 'Ta haundinak Sein 'ta... Aldako eta Artia. Artia bestia haundiya.
Hiru haundinak hemen Oiartzunguk hoik izango dia.
- Terrenoz haundinak hoik bai.
- ¿Y Txipi no es más grande?(...) Txipi.
- Quién?
- Txipi
- Txipi?
- Txipi. ¿No tiene una planta muy grande?
- Bai, biño baserriya zea bezela.
- ¿Era caserio no?
- Bai.
- ¡Caserío o, casa!
- Txipi 're...
- Terrenoz, Artia terrenoz haundina.
- Artia, Artia... Terrenoz haundiya izan ber du Artiak!
- Artia 'ta...
- Gaiña onak!
- Aldako 'ta Sein nik uste.
- Bai.
- Bai. Hoik izango zin.
- Txipin geo bazin zean, oain billak eta din hoi 'ta Txipi 're dexentia izango yun, ez?
- Bai. Txipik 'e izango zittun, biño... Ez, Artiakin ez kompaatu!
- Ez. Artiakin kompaatzeik ez!
- Artiak iatze tokiya 'ta larria asko 'ik e! 'Ta belasuk onak! Artia baserri haundiya 'uk.
- Baserri erra. Artia baserri haundiyenetakua da.
Oiartzunen aurren aurrenetako baserriyak hoik dia.
- Hoi Lazkamokua da hango andria, Ana, han bizitzen da.
- Bai, bai.
- Han bizitzen da. Gizona gazteik hil ziyon harrei 're, Manuel.
- Itxia guk iña da. Ni hantxe hasi nitzan ieltsero.
- Bai, e?
- Artian bai.
- Erre in baizuten. A! Hora ez!
- Iñ 'o berrittu? Berrittu ingo zuten?
- Berrittu. Hua...
- Berrittu, berrittu, dena urratu. Hoa dena erre 'ta geo berriz 'e arreglatua zen pixkat.
- Biño nola erre zen? Gerra dembun, 'o...
- Gerra dembun!
- Gerra dembun bai.
- Erre in zittuzten. Hasi hortikan zea man ziyoten, Palankaiyan itxiai man ziyoten su,
biño haik pixakin 'ta urakin 'ta in zuten itzali 'ta geo ordun torri zin honea. 'Ta ordun... gau batin man ziyoten denai hoiri. Zeatik hasi...
- Erbitti.
- Erbitti, geo zea, Artia...
- Artia...
- Geo Borda Ttiki...
- 'Ta bestia zea...
- Borda Ttiki.
- 'Ta hoi denak...
- 'Ta Erbitti azpiko aldekua 're bai. Zein zen hua?
- Larraburu
- Larraburu
- Larraburu, bai.
- Larraburu.
- Hoi denak, denak su man 'ta geo Irunen segidan kale bat dena su man
'ta Fraintzira pasa zin, nazionalak sartu biño lenotikan. Haik denak utzita jon zien, biño dena su man 'ta erreta.
- Hoi ze in zuten, republikanuk? 'O zeiñek eman ziyoten su?
- Gorriyak!
- Gorriyak.
- Gorriyak saten ziyotenak.
- Bai, 'ta Irunen itxe pilla galanta.
- Gorriyak 'o, ez dakit zein behintzat.
- Bai, gorriyak
- Bai, gorriyak saten zin.
- Nazionalak eta gorriyak.
- 'Ta Palankaiyak in zun itzali 'ta haik eman 'ta jon in baizin.
Atarikoan noiz: 
Larunbata, Iraila 16, 2017